- اشاره 1
- تکفیر یا ارسال؟ 1
- مقدمه 1
- سه نظر اهل سنت: 5
- روایات اهل بیت علیهم السلام 8
- نظریۀ فقهای شیعه 12
- 1- شیخ مفید: 13
- 3- شیخ طوسی: 13
- 2- سید مرتضی: 13
- 4- شیخ بهایی 14
- منشأ و ریشۀ تکفیر 15
- کلمات فقهای اهل سنت و پیشوایان آنها: 15
- 1- مدونة الکبری (نظر مالک به نقل از ابن قاسم): 15
- 3- در بیان و تحصیل آمده است: 16
- 2- قرطبی میگوید: 16
- 4- نووی میگوید: 17
- 5- عینی میگوید: 18
- 7- زحیلی میگوید: 19
- 6- شوکانی از قول دارقطنی نقل میکند: 19
- 8- مذهب مالکی میگوید: 20
- 1- البخاری: « … عن أبی حازم، عن سهل: 20
- روایات از طریق اهل سنت 20
- اشاره 20
- دقت و تأمل در معنای روایت 21
- اشاره 22
- الف) عینی میگوید: 22
- 2- «روایت صحیح مسلم: 23
- ب) سیوطی: 23
- ج) شوکانی: 23
- اشاره 25
- بحثی در سند این روایت 25
- 3- الموطأ: 25
- چند نکته 26
- 4- نصر بن علی از ابو احمد: 26
- اشاره 26
- 5- محمد بن بکار بن ریّان: 27
- 6- محمد بن محبوب: 28
- 7- محمد بن قدامه: 29
- 8- مسدّد … 30
- 9- ابو توبه از هیثم: 32
- اشاره 32
- 10- ترمذی: 33
- چند اشکال 33
- 11- ابن ماجه: 34
- 12- دارمی: 35
- 13- دارقطنی: 36
- 14- دارقطنی: 37
- 15- دارقطنی: 38
- 16- دارقطنی: 39
- 17- دارقطنی: 41
- 19- دارقطنی: 42
- 20- حسن بن خضر 42
- 17- دارقطنی: 42
- 21- احمد بن حنبل: 43
- اشاره 45
- حدیث دوم 45
- چکیده بحث 45
- حدیث اول 45
- حدیث پنجم 46
- حدیث چهارم 46
- حدیث سوم 46
- حدیث دهم 47
- حدیث ششم 47
- حدیث هشتم 47
- حدیث هفتم 47
- حدیث نهم 47
- حدیث یازدهم 48
- حدیث دوازدهم 48
- حدیث چهاردهم 48
- حدیث شانزدهم 48
- حدیث هفدهم و حدیث هجدهم 49
- حدیث نوزدهم 49
مانند به جماعت خواندن نمازهای مستحبی در ماه رمضان (نماز تراویح) و اضافه کردن «الصلاة خَیْرٌ مِنَ النَّوْم» و حذف «حَیَّ عَلَی خَیْرِ الْعَمَلِ» در اذان و حرام کردن دو متعۀ (نکاح و حج) و جلوگیری از تدوین حدیث شریف و … از اموری است که بعد از پیامبر صلی الله علیه و آله به وجود آمده است.
روایات اهل بیت علیهم السلام
آنچه از اهل بیت علیهم السلام وارد شده، روایات فراوانی است که از تکفیر نهی کرده و آن را عمل مجوس دانسته است:
1- «عن احدهما علیهم السلام قلت: الرجل یضع یده فی الصلاة، و حکی الیمنی علی الیسری؟ فقال: ذلک التکفیر، لا تفعل». «1»
راوی میگوید: به یکی از آن دو بزرگوار: (امام باقر یا امام صادق علیها السلام) گفتم:
کسی دست خود را در نماز بر دست قرار میدهد و گفته شده که دست راست را بر روی چپ گذاشته است این عمل چه حکمی دارد؟ ایشان فرمودند: این عمل تکفیر است و آن را انجام نده.
مجلسی بعد از نقل حدیث اوّل میگوید: این روایت حسن و مانند صحیح است و منظور از تکفیر، گذاشتن دست راست بر چپ است که اهل سنت انجام میدهند و نهی از آن، به خاطر حرام بودن است؛ چنان که بیشتر علماء به آن قائلند.
______________________________
(1) وسائل، ج 7، ص 266، ب 16- مؤسسه آل البیت.
مرآة العقول، ج 15، ص 74.