یک حرف از هزاران صفحه 314

حکمت اوّل : «آیین دوست یابی در کلام امیرمؤمنان علی علیه السلام»

اشاره

قال علیٌّ علیه السلام: «أعْجزُ النّاس منْ عجز عنْ اکْتساب الاْخْوان و أعْجزُ منْهُ منْ ضیّع منْ ظفر به منْهُمْ.»(1)

حضرت علی علیه السلام می فرماید :

«ناتوان ترین مردم کسی است که از به دست آوردن دوستان عاجز باشد، و ناتوان تر از او کسی است که دوستی را پیدا کند و او را از دست بدهد.»

انواع دوستی

قال علیٌّ علیه السلام: «أصْدقاءُک ثلاثهٌ و أعْداؤُک ثلاثهٌ؛ فأصْدقاؤُک: صدیقُک، و صدیقُ صدیقک، و عدُوُّ عدُوّک، و أعْداؤُک: عدُوُّک و عدُوُّ صدیقک و صدیقُ عدُوُّک.»(2)

امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرمایند :

«دوستان و دشمنان تو سه دسته اند؛ امّا دوستانت ]عبارتند از :[ دوستت، دوست دوستت، و دشمن دشمنت؛ دشمنانت ]عبارتند از :[ دشمنت، دشمن دوستت، و دوست دشمنت.»

حقوق دوستی

قال علیّ علیه السلام: «تحبّبْ إلی خلیلک یُحْببْک و أکْرمْهُ یُکْرمْک و آثرهُ علی نفْسک یُؤْثرُک علی نفْسه و أهْله.»

امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرماید: «به دوستت ابراز دوستی کن تا دوستت بدارد، گرامی اش بدار تا گرامی ات بدارد، و او را بر خود مقدّم بدار، تا تو را بر خود و خانواده اش مقدّم بدارد.»(3)

1- . نهج البلاغه، حکمت 12.
2- . همان، حکمت 295.
3- . غرر الحکم، ح 9674.