آیا و چرا؟ صفحه 91

أبوالأعور، والمغیره، و سالم مولی أبی حذیفه، و خالدبن الولید، و عمرو بن العاص، و أبو موسی الأشعری، و عبدالرّحمن بن عوف و هم الّذین أنزل اللّه عزّ و جلّ فیهم «وَ هَمُّوا بِما لَمْ یَنالُوا(1) ..» کسانی که در بازگشت از تبوک، شتر رسول خدا را رَمْ دادند 14 نفرند 1- ابوشرور 2- ابو دواهی 3 و 4- ابومعازف و پدرش 5- طلحه 6- سعدبن ابی وقاش 7- ابوعبیده 8 ابوالأعور 9- مغیره 10- سالم غلام ابی حذیفه 11- خالد بن ولید 12- عمروبن عاص 13- ابو موسی اشعری 14- عبدالرحمن بن عوف و آنهایند که خدای عزّ و جلّ در باره آنها آیه 74 سوره توبه نازل کرد.

علامه مجلسی بعد از نقل این حدیث گوید: (بیان) ابوشرور و ابودواهی و ابومعازف، ابوبکر و عمر و عثمان در این صورت مراد از پدرش، پدر مجازی یا اینکه او ولد زنا است یا مراد از ابومعازف معویه و ابوسفیان است که این معنا به نظر روشن تر می آید.(2)

و در روایات شیعه نیز، جریان عقبه راه تبوک، گاه بطور سربسته و باعنوان گروهی از منافقین و گاهی باتصریح به نام آنها، و همچنین کیفیت وقوع این قضیه در منابع زیادی مشروحاً، بیان گردیده است (3)

«کودتای دوم»

وقتی که رسول خدا صلی الله علیه و آله در حجه الوداع به تبلیغ ولایت أمیرمؤمنان علیه السلام مأمور گردید و آن را یک بار در مسجد خیف (در منا) و بار دوم در غدیر خم، به مسلمانها و

1- توبه: 74.

2- خصال شیخ صدوق: 2/ 91، بحار الأنوار: 31/ 631 و 21/ 222- 223 ح 5.

3- تفسیر عیاشی ج 2 ص 95؛ بحار الأنوار ج 21 ص 233 بنقل از قصص الأنبیاء و الخرایج؛ احتجاج طبرسی ص 30 و 33 و تفسیر منسوب به امام حسن عسکری علیه السلام ص 152 ببعد؛ بحارالأنوار ج 21 ص 247 بنقل از کتاب دلائل النبوه شیخ أبی بکرأحمد البیهقی پس کسانی که برای براندازی و کشتن رسول خدا صلی الله علیه و آله کمر بسته بودند از عبارت( فاجتمعوا أربعه علی أن یسمّوا رسول اللّه و سقتاه و سمتاه) در باب( جفای تاریخ یا سرّ مگو) وحشت نکرده و استبعاد نکنند.