- مقدمه 3
- فصل اول: مروری بر زندگی امام محمدباقر علیه السلام از ولادت تا شهادت 6
- اشاره 6
- ولادت امام 7
- نَسَب امام 9
- کنیه امام 14
- اشاره 15
- القاب امام 15
- باقر 16
- لقب باقر(شکافنده علوم) در منابع 17
- باقر در دیگر منابع تاریخی(به روایت جابر بن عبدالله انصاری) 19
- همسران امام 26
- اشاره 26
- 1. ام فروه، دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر 26
- فرزندان امام 27
- 1. جعفر بن محمد الصادق علیه السلام 27
- اشاره 27
- 3. دو ام ولد 27
- 2. ام حکیم، دختر اسید بن مغیره ثقفی 27
- 2. عبدالله بن محمد 28
- 3. ابراهیم بن محمد 28
- 7. زینب، بنت محمد 29
- 5. علی بن محمد 29
- 4. (عبدالله) یا عبیدالله بن محمد 29
- 6. ام سلمه، بنت محمد 29
- شمایل امام 30
- نقش انگشتری امام 32
- امام باقر علیه السلام از نظر طبقات رجال حدیث اهل سنت 32
- وفات امام 34
- اشاره 37
- فصل دوم: فعالیت های سیاسی امام باقر علیه السلام 37
- امام باقر علیه السلام در دوران حکومت بنی امیه 38
- اشاره 42
- خلفای هم عصر دوران امامت آن حضرت 42
- 1. ولید بن عبدالملک (86 96ق) 42
- 2. سلیمان بن عبدالملک(96 99ق) 43
- 3. عمر بن عبد العزیز(99 101ق) 44
- 4. یزید بن عبدالملک (101 105) 47
- 5. هشام بن عبدالملک (سال 105 114ق) 48
- اقدامات و مواضع امام باقر علیه السلام در برابر خلفا 52
- امام باقر علیه السلام و قیام زید بن علی بن الحسین علیه السلام 57
- اشاره 60
- فصل سوم: فعالیت های فرهنگی امام باقر علیه السلام و مواضع آن حضرت 60
- اوضاع علمی و فرهنگی عصر امام علیه السلام 61
- پیشنهادِ دستور ضرب سکه اسلامی 62
- اشاره 65
- 1. پاسخ امام به نافع مولی بن عمر 65
- پاسخ امام باقر علیه السلام به شبهات و پرسش های دانشمندان عامه 65
- 2. پاسخ امام باقر علیه السلام به مرد اعرابی 67
- اشاره 70
- مواضع امام باقر علیه السلام در برابر فرقه ها و مذاهب مختلف 70
- فرقه خوارج 71
- فرقه غُلات و افتراءزنندگان به ائمه علیهم السلام 72
- فصل چهارم: سجایا و مکارم اخلاقی امام باقر علیه السلام 75
- اشاره 75
- سجایا و مکارم اخلاقی امام باقر علیه السلام 76
- الگو و سرمشق عابدان 76
- تسلیم در برابر مصیبت ها 77
- صاحب عالی ترین منزلت عرفانی 78
- نسل ماندگار کوثر 79
- وارث رسول خدا و همه پیامبران علیهم السلام 80
- برترین واعظ 82
- تلاوت قرآن و یاد خدا 83
- خواندن نماز فراوان 83
- بخشندگی و کرامت امام باقر علیه السلام 84
- بی رغبتی امام به دنیا 85
- شکیبایی و بردباری در روابط اجتماعی 86
- ابراز محبت به خانواده 87
- علم امام باقر علیه السلام به غیب 90
- نمونه ای از کرامت و اعجاز امام 93
- رفتار امام با یاران و دیگر مردم 93
- فصل پنجم: امام باقر علیه السلام در سخنان دانشمندان اهل سنت 97
- اشاره 97
- مقام امام باقر علیه السلام از دیدگاه بزرگان اهل سنت 98
- اشاره 98
- اشاره 99
- محمد بن منکدر (م130ه. ق) 99
- الف) امام باقر علیه السلام از دیدگاه تابعین 99
- 2. مالک بن أعین جُهَنی (م148ه.ق) 100
- 3. عبدالله بن عطا (راوی قرن دوم هجری) 101
- 4. أبرش کلبی 102
- 5. عکرمه بربری 102
- محمد بن سعد زهری (م230ه.ق) 103
- اشاره 103
- ب) امام باقر از دیدگاه متقدمین از دانشمندان اهل سنت 103
- ابن قتیبه دینوری (م213 276ه.ق) 104
- علی بن الحسین بن هبه الله شافعی، معروف به ابن عساکر (م571ه.ق) 105
- حافظ ابو نعیم اصفهانی(م 336 430ه.ق) 105
- عطار نیشابوری(م627ه.ق) 106
- ابوسالم محمد بن طلحه شافعی(م652ه.ق) 107
- سبط ابن جوزی(م581 654ه.ق) 108
- ابن ابی الحدید معتزلی(م586 656ه.ق) 108
- شرف الدین ابو محمد عمر بن شجاع الدین محمد موصلی شافعی (م576 660 ه. ق) 109
- محمد بن احمد بن ابی بکر قرطبی(م 671ه.ق) 109
- ابوزکریا محیی الدین بن شرف نووی (م631 676ه.ق) 110
- ابن منظور مصری (م630 711ه.ق) 111
- ابن خلکان شافعی (م681ه.ق) 111
- احمد بن تیمیه حرّانی(م661 728ه.ق) 112
- شمس الدین محمد بن احمد بن عثمان الذهبی(م673 748ه.ق) 112
- صلاح الدین خلیل بن ابیک صفدی (م764ه.ق) 113
- عبدالله بن اسعد بن علی یافعی (م768ه. ق) 114
- ابن کثیر دمشقی (م 701 774ه.ق) 115
- ابن صبّاغ مالکی (م784 855ه.ق) 116
- محمّد بن موسی الدمیری الشافعی (م808ه.ق) 116
- فضل الله بن روزبهان خنجی اصفهانی (م850 927ه.ق) 116
- شمس الدین محمّد بن طولون(م880 953 ه.ق) 118
- احمد بن حجر هیتمی مکّی(م807 974 ه.ق 118
- اشاره 119
- احمد بن یوسف قرمانی (م939 1032ه.ق) 119
- ج) امام باقر علیه السلام از دیدگاه متاخرین اهل سنت 119
- محمد بن علی صبان (م 1206 ه.ق) 120
- عبدالحی بن العماد الحنبلی(م1032 1089ه.ق) 120
- فرید وجدی (م1295 1373 ه.ق) 121
- الشیخ أبو الفوز محمد بن أمین البغدادی المشتهر بالسویدی (م1246ه.ق) 121
- عبدالعزیز سید الأهل 121
- محمد ابو زهره از بزرگان علمای مصر(م 1316ه.ق) 122
- محمد بن عبدالفتاح الحنفی (م1330 1413ه.ق) 123
- اشاره 124
- احادیث و جایگاه امام باقر علیه السلام در صحاح ستّه 124
- امام باقر علیه السلام ، مجدّد دین 126
- حدیث حج 127
- مفسر بودن امام 128
- فصل ششم: سخنان امام باقر علیه السلام در منابع اهل سنت 130
- اشاره 130
- اشاره 131
- 1. زیبایی حلمِ با علم 131
- سخنان امام باقر علیه السلام در منابع اهل سنت 131
- 2. کوچک شمردن دنیا 131
- 3. فضیلت عالم بر عابد 131
- 6. دنیا در نظر امام 132
- 5. پرهیز از کسالت 132
- 4. پرهیز از دشمنی 132
- 7. پاکدامنی، بهترین عبادت 133
- 8. شرایط قاری قرآن 133
- 9. تسلیم امر خدا بودن 133
- 12. مشکل ترین اعمال 134
- 10. زدوده شدن عقل به واسطه تکبر 134
- 11. سلاح مردمان پست 134
- 14. دوستی برادر دینی 135
- 15. ثروت و عزت در قلب مؤمن 135
- 13. پافشاری بر دعا 135
- 16. اخلاق خوب و مدارا کردن 135
- 17. سفارش به فرزند 136
- 19. توصیه های اخلاقی امام باقر علیه السلام 137
- 18. حق برادری 137
- سخن آخر 142
- کتاب نامه 144
خواندن نماز فراوان
خواندن نماز فراوان
به گفته ذهبی، عالم اهل سنت، محمد بن علی علیه السلام در شبانه روز صد و پنجاه رکعت نماز می خواند.(1) از امام صادق علیه السلام نیز روایت شده است که پدرش را بنا بر وصیت خود او، در جامه ای که هنگام نماز بر تن می کرد، به خاک سپردند.(2)
همچنین عبدالله بن یحیی می گوید: «ابوجعفر محمد بن علی، لباس زردرنگ می پوشید و شبانه روز علاوه بر نمازهای واجب، پنجاه رکعت نماز می خواند».(3)
سبط بن جوزی، از علمای اهل سنت، می گوید: «همانا آن حضرت به سبب کثرت سجود، باقر نامیده شد و کثرت سجود، پیشانی آن حضرت را شکافته بود».(4)
تلاوت قرآن و یاد خدا
تلاوت قرآن و یاد خدا
ذهبی آورده است: «ابوجعفر، امام، مجتهد، تلاوت کننده قرآن و عظیم الشأن بود».(5)
ابن قداح از امام صادق علیه السلام نقل می کند که فرمود: «پدرم (امام باقر) کثیرالذکر بود، خدا را بسیار یاد می کرد، من در خدمت او راه می رفتم و
1- سیر اعلام النبلاء، ج4، ص403؛ همچنین نک: تذکره الحفاظ، ج1، ص125، تاریخ ابن عساکر، ج51، ص44، حلیه الاولیاء، ج3، ص182.
2- کتاب الطبقات الکبیر، ج5، صص237 و 238.
3- حلیه الاولیاء، ج3، ص182؛ تاریخ مدینه دمشق، ج54، ص280؛ سیر اعلام النبلاء، ج4، ص405.
4- تذکره الخواص، ص346.
5- سیر اعلام النبلاء، ج4، ص402.