- پیش گفتار 3
- بخش اوّل: ساختار مذهبی اهل سنت در ایران 6
- اشاره 6
- مذاهب اربعه در ایران 6
- جمعیت مذاهب اربعه 8
- مراکز دینی و حوزه های علمیه ی اهل سنت در ایران 8
- سازمان دینی اهل سنت در ایران 12
- تمایزهای مذاهب اربعه با یکدیگر 15
- اشاره 15
- اشاره 15
- 1_ بنیانگذاران فکری 15
- بخش دوم: تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با یکدیگر 15
- 2 _ باورهای فکری درباره ی قیاس و استحسان 16
- 3 _ قدمت قرآن 18
- الف _ «نماز جمعه» 19
- 4_ عبادت ها 19
- اشاره 19
- ب _ «نماز جماعت» 21
- اشاره 22
- 5 _ محرمات 22
- الف _ غنا 22
- ب _ تراشیدن ریش 24
- حنفی 25
- مالکی 25
- 6 _ عملکردهای سیاسی 25
- اشاره 25
- شافعی 25
- حنبلی 27
- 1 _ توحید 28
- اشتراک های مذاهب اربعه با یکدیگر 28
- اشاره 28
- 2 _ قرآن 29
- 4 _ پیامبر صلی الله علیه و آله و تدوین فکر دینی 30
- 3 _ معاد 30
- 5 _ خلافت 31
- 6 _ پیشینه ی تاریخی 31
- 7 _ واجبات و محرمات 32
- 9 _ عبادت 33
- 8 _ اجتهاد در دین 33
- 10_ ازدواج و طلاق 34
- 1 _ ولایت و رهبری 37
- تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- تمایزهای مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- اشاره 37
- اشاره 37
- بخش سوم: تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- 2_ تأسیس مذهب 39
- 3_ اجتهاد 41
- 4 _ جبر و اختیار 44
- 1_ همراهی با نظام 45
- اشاره 45
- الف _ اشتراک سیاسی 45
- اشتراک های پیروان مذاهب اربعه با مذهب امامیه 45
- اشاره 45
- 2_ پیروی از ولی امر و رهبری 47
- 3_ آسیب شناسی اشتراک سیاسی 49
- 1_ میهن دوستی 51
- اشاره 51
- ب _ اشتراک اجتماعی 51
- 2_ فرهنگ شهادت 53
- اشاره 55
- 3_ آداب و رسوم 55
- 1_3_ معاشرت 55
- 2_3_ سرگرمی ها 57
- 4_ دیگر دوستی 59
- 5_ فرهنگ تعاون 60
- 1_6_ حقوق زن و مرد در نظام خانواده 62
- اشاره 62
- 6_ نظام خانوادگی 62
- 2_6_ مشروعیت ازدواج با مذاهب دیگر 65
- اشاره 66
- 1_ حجاب و غیرت ناموسی 66
- ج _ اشتراک فرهنگی 66
- 2_ فعالیت های سیاسی _ اجتماعی زنان 68
- اشاره 72
- د _ اشتراک اعتقادی 72
- اشاره 72
- الف _ توحید 72
- 1_ توحید و شرک 72
- ب _ شرک 73
- 2_ حدود و ارتداد 75
- 3_ اهلبیت و مهدویت 78
- 4_ تقیه و جواز آن 82
- 5_ اولی الامر 86
- ه _ اشتراک عبادی 88
- اشاره 88
- 1_ پیروی از احکام مذهبی 88
- 2_ اهمیت واجبات و مستحبات 89
- 3_ حساسیت های عبادی 91
- 4_ ضرورت نماز جماعت 93
- 5_ جایگاه و پی آمدهای دعا 94
- 6_ قداست اماکن مقدسه 96
- اشاره 98
- بخش چهارم: نقش استعمار در چندگانگی مذاهب اسلامی 98
- نقش استعمار در چندگانگی مذاهب اسلامی 99
- زیان های اختلاف پیروان مذاهب اسلامی در برابر تهدید استعمار 100
- 1_ کاهش جایگاه ارزش های مذهبی 100
- 2_ رکود جنبش های فکری و سیاسی: 102
- 3_ در تنگنا قرار گرفتن دولت مرکزی: 103
- 4_ تحریک تعصب های بی جا: 106
- بزرگ نمایی اختلاف ها ابزار سلطه ی فرهنگی استعمار 107
- 1_ گسترش مواد مخدر 110
- اشاره 110
- گسترش بحران هویت مذهبی _ فرهنگی در جامعه ی اسلامی (آسیب شناسی مشترک) 110
- 2_ تجمل گرایی 111
- 3_ مدپرستی 112
- 1_ ایجاد همدلی 114
- اشاره 114
- پیشنهادهایی برای دست یابی به وحدت 114
- بخش پنجم: پیشنهادهایی برای دست یابی به وحدت 114
- اشاره 114
- 2_ تقویت نظری و عملی مبانی مشترک 115
- 3_ احترام به اصول و اندیشه ها 116
- 5_ تنش زدایی 117
- 4_ دوری از موج آفرینی 117
- راه کارهای تبیین اشتراک ها 118
- 1_ توجه به پیشینه ی مذاهب در ایران 118
- اشاره 118
- اشاره 119
- ایجاد حس مسؤولیت 119
- 2_ تقویت ارزش های مذهبی نزدیک با تشیع 119
- 1_ بیداری وجدان دینی _ انسانی 120
- 2_ برانگیختن انگیزه های مذهبی 120
- 1_ زنده ساختن فرهنگ تعاون 121
- اشاره 121
- عوامل انگیزش مذهبی 121
- 2_ شعار استقلال طلبی 122
- 3_ امنیت همگانی 122
- 5_ تبیین ضرورت وحدت از دیدگاه مذاهب 123
- 4_ شکوفایی ملی 123
- کتاب نامه 126
ص:21
او بحث در اصول دین را مردود می دانست و قرآن را موجودی طاهر و ماوراء مادی می شمرد.
حنبلی
حنبلی ها می گویند چون کلمات خداوند از منبأ قدرت ازلی سرچشمه گرفته است، پس از قدیم وجود داشته است. «هر چند احمد حنبل، کلام خدا را اصوات و حروف می دانست ولی هم چنان بر این باور بود که این ترکیب حروف و اصوات به همین شکل فعلی در عالم ازل ثابت و به ذات خداوندی قائم بوده است. بنابراین، صوتی که امروز از قاریان قرآن استماع می شود، با رؤیتی که از سطور آن مشاهده می گردد، همان کلام قدیم یزدانی است.
و حتی شماری از پیروانش، هر یک از نسخه های قرآن و جلد و غلاف آن را ازلی می دانستند... احمدبن حنبل با اعتقاد به این باور حتی با مأمون خلیفه ی عباسی که قرآن را مخلوق و حادث می پنداشت، به مخالفت برخاست(1).
4_ عبادت ها
اشاره
4_ عبادت ها
زیر فصل ها
الف _ «نماز جمعه»
ب _ «نماز جماعت»
الف _ «نماز جمعه»
الف _ «نماز جمعه»
حنفی
همه ی مسلمانان بر وجوب نماز جمعه اجماع دارند. از آن جمله در نظر «ابو حنیفه، شرط وجوب آن، وجود سلطان یا نایب او است که در غیر این صورت وجوب آن ساقط می شود. ابو حنیفه، صرف وجود حاکم را شرط
1- قصص العُلمأ، ص 193.