- پیش گفتار 3
- اشاره 6
- بخش اوّل: ساختار مذهبی اهل سنت در ایران 6
- مذاهب اربعه در ایران 6
- جمعیت مذاهب اربعه 8
- مراکز دینی و حوزه های علمیه ی اهل سنت در ایران 8
- سازمان دینی اهل سنت در ایران 12
- تمایزهای مذاهب اربعه با یکدیگر 15
- اشاره 15
- اشاره 15
- 1_ بنیانگذاران فکری 15
- بخش دوم: تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با یکدیگر 15
- 2 _ باورهای فکری درباره ی قیاس و استحسان 16
- 3 _ قدمت قرآن 18
- الف _ «نماز جمعه» 19
- 4_ عبادت ها 19
- اشاره 19
- ب _ «نماز جماعت» 21
- اشاره 22
- 5 _ محرمات 22
- الف _ غنا 22
- ب _ تراشیدن ریش 24
- حنفی 25
- 6 _ عملکردهای سیاسی 25
- مالکی 25
- اشاره 25
- شافعی 25
- حنبلی 27
- اشتراک های مذاهب اربعه با یکدیگر 28
- 1 _ توحید 28
- اشاره 28
- 2 _ قرآن 29
- 4 _ پیامبر صلی الله علیه و آله و تدوین فکر دینی 30
- 3 _ معاد 30
- 5 _ خلافت 31
- 6 _ پیشینه ی تاریخی 31
- 7 _ واجبات و محرمات 32
- 9 _ عبادت 33
- 8 _ اجتهاد در دین 33
- 10_ ازدواج و طلاق 34
- 1 _ ولایت و رهبری 37
- تمایزهای مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- اشاره 37
- اشاره 37
- بخش سوم: تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- 2_ تأسیس مذهب 39
- 3_ اجتهاد 41
- 4 _ جبر و اختیار 44
- اشتراک های پیروان مذاهب اربعه با مذهب امامیه 45
- اشاره 45
- 1_ همراهی با نظام 45
- اشاره 45
- الف _ اشتراک سیاسی 45
- 2_ پیروی از ولی امر و رهبری 47
- 3_ آسیب شناسی اشتراک سیاسی 49
- اشاره 51
- 1_ میهن دوستی 51
- ب _ اشتراک اجتماعی 51
- 2_ فرهنگ شهادت 53
- اشاره 55
- 3_ آداب و رسوم 55
- 1_3_ معاشرت 55
- 2_3_ سرگرمی ها 57
- 4_ دیگر دوستی 59
- 5_ فرهنگ تعاون 60
- 1_6_ حقوق زن و مرد در نظام خانواده 62
- اشاره 62
- 6_ نظام خانوادگی 62
- 2_6_ مشروعیت ازدواج با مذاهب دیگر 65
- ج _ اشتراک فرهنگی 66
- اشاره 66
- 1_ حجاب و غیرت ناموسی 66
- 2_ فعالیت های سیاسی _ اجتماعی زنان 68
- اشاره 72
- د _ اشتراک اعتقادی 72
- الف _ توحید 72
- اشاره 72
- 1_ توحید و شرک 72
- ب _ شرک 73
- 2_ حدود و ارتداد 75
- 3_ اهلبیت و مهدویت 78
- 4_ تقیه و جواز آن 82
- 5_ اولی الامر 86
- اشاره 88
- 1_ پیروی از احکام مذهبی 88
- ه _ اشتراک عبادی 88
- 2_ اهمیت واجبات و مستحبات 89
- 3_ حساسیت های عبادی 91
- 4_ ضرورت نماز جماعت 93
- 5_ جایگاه و پی آمدهای دعا 94
- 6_ قداست اماکن مقدسه 96
- اشاره 98
- بخش چهارم: نقش استعمار در چندگانگی مذاهب اسلامی 98
- نقش استعمار در چندگانگی مذاهب اسلامی 99
- زیان های اختلاف پیروان مذاهب اسلامی در برابر تهدید استعمار 100
- 1_ کاهش جایگاه ارزش های مذهبی 100
- 2_ رکود جنبش های فکری و سیاسی: 102
- 3_ در تنگنا قرار گرفتن دولت مرکزی: 103
- 4_ تحریک تعصب های بی جا: 106
- بزرگ نمایی اختلاف ها ابزار سلطه ی فرهنگی استعمار 107
- اشاره 110
- 1_ گسترش مواد مخدر 110
- گسترش بحران هویت مذهبی _ فرهنگی در جامعه ی اسلامی (آسیب شناسی مشترک) 110
- 2_ تجمل گرایی 111
- 3_ مدپرستی 112
- پیشنهادهایی برای دست یابی به وحدت 114
- اشاره 114
- 1_ ایجاد همدلی 114
- بخش پنجم: پیشنهادهایی برای دست یابی به وحدت 114
- اشاره 114
- 2_ تقویت نظری و عملی مبانی مشترک 115
- 3_ احترام به اصول و اندیشه ها 116
- 5_ تنش زدایی 117
- 4_ دوری از موج آفرینی 117
- اشاره 118
- 1_ توجه به پیشینه ی مذاهب در ایران 118
- راه کارهای تبیین اشتراک ها 118
- 2_ تقویت ارزش های مذهبی نزدیک با تشیع 119
- اشاره 119
- ایجاد حس مسؤولیت 119
- 1_ بیداری وجدان دینی _ انسانی 120
- 2_ برانگیختن انگیزه های مذهبی 120
- اشاره 121
- عوامل انگیزش مذهبی 121
- 1_ زنده ساختن فرهنگ تعاون 121
- 3_ امنیت همگانی 122
- 2_ شعار استقلال طلبی 122
- 5_ تبیین ضرورت وحدت از دیدگاه مذاهب 123
- 4_ شکوفایی ملی 123
- کتاب نامه 126
ص:31
آن به خاطر نیرویی است که پدید آورنده ی آن ها در نهاد هر یک قرار داده، این عقیدی او توحیدی است و خلاف آن، شرک است».(1)
2 _ قرآن
2 _ قرآن
قرآن از دیدگاه شخصیت های علمی، فقها و دیگر پیروان اهل سنت از قداست ویژه ای بر خوردار است. آنان، واژگان و ترکیب های قرآن را پدیده ی ماوراء الطبیعی می دانند که از ازل وجود داشته است. به نظر آنان، چون خداوند از ازل وجود داشته است، واژگانی را نیز که به او نسبت می دهیم، باید قدیمی باشد، نه حادث. آنان بر اساس همین برداشت از قرآن می کوشند قداست آن را حفظ کنند. در کتاب های اهل سنت آمده است که: «ابو حنیفه، خدا را در ازل، خالق و رازق می دانست و می گفت این دین من و دین پدر و جدم است.»(2) هم چنین نقل است که هرگاه مالک می خواست حدیث بگوید، وضو می گرفت و درباره ی تفسیر قرآن نیز چنین می کرد. ابوحنیفه درباره ی لمس کردن ظاهر قرآن گفته است: «مُحْدِثْ نباید به اصل و درون قرآن دست بکشد، ولی به غلاف و جلد و مانند آن ها می تواند دست بزند. البته سخن شافعی این است که حتی بر پشت جلد قرآن نیز نباید دست زد مگر آن که ضرورتی همانند مسافرت پیش بیاید و آب و خاکی نباشد که در این صورت معذور است.»(3)
1- همایش علمی تحقیقی وحدت زاهدان، مولوی کاشانی، ص 91.
2- علل ظهور فرق و مذاهب اسلامی، ص 23.
3- روضه الفریقینی ابورجاء «مأمون الشاشی العمرکی المروی» فصل 17، ص 94.