تشیع و تسنن: کاوشی در اشتراک ها و افتراق ها صفحه 31

ص:33

5 _ خلافت

5 _ خلافت

مسأله ی خلافت و رهبری جامعه اسلامی پس از رسول اکرم صلی الله علیه و آله ، از مواردی است که اهل سنت درباره ی آن یکسان می اندیشند. آنان بر این باورند که جانشینی رسول خدا صلی الله علیه و آله از راه شورا و نظر خواهی امت پدید آمد و شرایط حساس پس از رسول خدا صلی الله علیه و آله ، اقتضای این امر را داشت. به همین دلیل به آسانی از کنار حادثه تاریخی _ دینی «غدیر» می گذرند. هر چند برخی علما و تاریخ نگاران اهل سنت بر حادثه ی «غدیر» مُهر تأیید زده اند، ولی جهت فکری بیشتر اهل سنت همان قانونی دانستن تعیین خلیفه در شورای سقیفه است. بر این اساس، آنان ابوبکر، عمر، عثمان، علی (ع) و برخی حتی معاویه را خلیفه می دانند. هم چنین هر کس را که در شمار صحابه باشد، بی اشتباه دانسته و گفتار و کردارش را حق می دانند و به عنوان اولوالامر پیروی از وی را واجب می شمارند. سوگ مندانه همین نگرش در بستر تاریخ اسلام آسیب های جبران ناپذیری را متوجه امت اسلامی ساخته و برای نمونه، در پرتو همین دیدگاه، کردار بسیاری از دستگاه های ستم کار مانند امویان و عباسیان، توجیه شده است.

6 _ پیشینه ی تاریخی

6 _ پیشینه ی تاریخی

اهل سنت از نظر گذشته تاریخی و پیدایش فرهنگ اسلامی اشتراک نظر دارند. آنان بعثت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را مبدأ گسترش معارف دین توحیدی اسلام و تاریخ هجرت پیامبر اسلام را سرچشمه ی تمدن و حکومت اسلامی و گسترش پایه های فکری _ سیاسی اسلام می دانند. هم چنین پیشینه ی حرکت