- پیش گفتار 3
- بخش اوّل: ساختار مذهبی اهل سنت در ایران 6
- اشاره 6
- مذاهب اربعه در ایران 6
- جمعیت مذاهب اربعه 8
- مراکز دینی و حوزه های علمیه ی اهل سنت در ایران 8
- سازمان دینی اهل سنت در ایران 12
- تمایزهای مذاهب اربعه با یکدیگر 15
- اشاره 15
- اشاره 15
- 1_ بنیانگذاران فکری 15
- بخش دوم: تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با یکدیگر 15
- 2 _ باورهای فکری درباره ی قیاس و استحسان 16
- 3 _ قدمت قرآن 18
- الف _ «نماز جمعه» 19
- 4_ عبادت ها 19
- اشاره 19
- ب _ «نماز جماعت» 21
- اشاره 22
- 5 _ محرمات 22
- الف _ غنا 22
- ب _ تراشیدن ریش 24
- حنفی 25
- مالکی 25
- 6 _ عملکردهای سیاسی 25
- اشاره 25
- شافعی 25
- حنبلی 27
- 1 _ توحید 28
- اشتراک های مذاهب اربعه با یکدیگر 28
- اشاره 28
- 2 _ قرآن 29
- 3 _ معاد 30
- 4 _ پیامبر صلی الله علیه و آله و تدوین فکر دینی 30
- 6 _ پیشینه ی تاریخی 31
- 5 _ خلافت 31
- 7 _ واجبات و محرمات 32
- 8 _ اجتهاد در دین 33
- 9 _ عبادت 33
- 10_ ازدواج و طلاق 34
- 1 _ ولایت و رهبری 37
- اشاره 37
- تمایزهای مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- بخش سوم: تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- اشاره 37
- تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با مذهب امامیه 37
- 2_ تأسیس مذهب 39
- 3_ اجتهاد 41
- 4 _ جبر و اختیار 44
- الف _ اشتراک سیاسی 45
- اشتراک های پیروان مذاهب اربعه با مذهب امامیه 45
- 1_ همراهی با نظام 45
- اشاره 45
- اشاره 45
- 2_ پیروی از ولی امر و رهبری 47
- 3_ آسیب شناسی اشتراک سیاسی 49
- ب _ اشتراک اجتماعی 51
- اشاره 51
- 1_ میهن دوستی 51
- 2_ فرهنگ شهادت 53
- اشاره 55
- 3_ آداب و رسوم 55
- 1_3_ معاشرت 55
- 2_3_ سرگرمی ها 57
- 4_ دیگر دوستی 59
- 5_ فرهنگ تعاون 60
- 1_6_ حقوق زن و مرد در نظام خانواده 62
- اشاره 62
- 6_ نظام خانوادگی 62
- 2_6_ مشروعیت ازدواج با مذاهب دیگر 65
- اشاره 66
- 1_ حجاب و غیرت ناموسی 66
- ج _ اشتراک فرهنگی 66
- 2_ فعالیت های سیاسی _ اجتماعی زنان 68
- الف _ توحید 72
- د _ اشتراک اعتقادی 72
- اشاره 72
- اشاره 72
- 1_ توحید و شرک 72
- ب _ شرک 73
- 2_ حدود و ارتداد 75
- 3_ اهلبیت و مهدویت 78
- 4_ تقیه و جواز آن 82
- 5_ اولی الامر 86
- اشاره 88
- 1_ پیروی از احکام مذهبی 88
- ه _ اشتراک عبادی 88
- 2_ اهمیت واجبات و مستحبات 89
- 3_ حساسیت های عبادی 91
- 4_ ضرورت نماز جماعت 93
- 5_ جایگاه و پی آمدهای دعا 94
- 6_ قداست اماکن مقدسه 96
- اشاره 98
- بخش چهارم: نقش استعمار در چندگانگی مذاهب اسلامی 98
- نقش استعمار در چندگانگی مذاهب اسلامی 99
- 1_ کاهش جایگاه ارزش های مذهبی 100
- زیان های اختلاف پیروان مذاهب اسلامی در برابر تهدید استعمار 100
- 2_ رکود جنبش های فکری و سیاسی: 102
- 3_ در تنگنا قرار گرفتن دولت مرکزی: 103
- 4_ تحریک تعصب های بی جا: 106
- بزرگ نمایی اختلاف ها ابزار سلطه ی فرهنگی استعمار 107
- 1_ گسترش مواد مخدر 110
- اشاره 110
- گسترش بحران هویت مذهبی _ فرهنگی در جامعه ی اسلامی (آسیب شناسی مشترک) 110
- 2_ تجمل گرایی 111
- 3_ مدپرستی 112
- 1_ ایجاد همدلی 114
- اشاره 114
- پیشنهادهایی برای دست یابی به وحدت 114
- بخش پنجم: پیشنهادهایی برای دست یابی به وحدت 114
- اشاره 114
- 2_ تقویت نظری و عملی مبانی مشترک 115
- 3_ احترام به اصول و اندیشه ها 116
- 5_ تنش زدایی 117
- 4_ دوری از موج آفرینی 117
- راه کارهای تبیین اشتراک ها 118
- 1_ توجه به پیشینه ی مذاهب در ایران 118
- اشاره 118
- اشاره 119
- 2_ تقویت ارزش های مذهبی نزدیک با تشیع 119
- ایجاد حس مسؤولیت 119
- 1_ بیداری وجدان دینی _ انسانی 120
- 2_ برانگیختن انگیزه های مذهبی 120
- 1_ زنده ساختن فرهنگ تعاون 121
- عوامل انگیزش مذهبی 121
- اشاره 121
- 3_ امنیت همگانی 122
- 2_ شعار استقلال طلبی 122
- 5_ تبیین ضرورت وحدت از دیدگاه مذاهب 123
- 4_ شکوفایی ملی 123
- کتاب نامه 126
ص:80
ارتداد از نظر جنسیت نیز حکم جداگانه ای دارد. «مرتد به معنای برگشته از اسلام است. وقتی مسلمانی از اسلام برگشت باید دوباره اسلام بر او عرضه گردد تا اگر شبهه ای برایش پیش آمده است با دلیل و برهان رفع شود. چنین فردی را باید به مدت سه روز زندانی کرد. اگر اسلام را پذیرفت و توبه کرد، مشکلی نیست اگر نه پس از سه روز کشته می شود. اگر زن مسلمه از اسلام برگشت، کشته نمی شود، بلکه زندانی می شود تا بمیرد یا توبه کند. هنگامی که شخصی مسلمان، کلمه ی کفر را بر زبان جاری کرد. ایمان وی نابود می شود و همه ی نیکی ها و عبادت های او از بین می رود و نکاح او با عیالش باطل می شود»(1)
در مذهب اهل سنت، عوامل ارتداد و برگشتن از دین عبارتند از: «انکار خداوند، انکار صفات او، اعتقاد به خدایان چندگانه انکار فرشتگان، انکار یکی از کتاب های آسمانی، نبوت، تقدیر، قیامت یا یکی از احکام قطعی خداوند و دروغ پنداشتن سخنان حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله .(2)
3_ اهلبیت و مهدویت
3_ اهلبیت و مهدویت
تشیع
در فرهنگ تشیع مهدویت و حکومت جهانی که به دست حضرت مهدی عج الله تعالی فرجه الشریف پدید می آید از جایگاه ویژه ای برخوردار است. «مهدویت» را از جنبه های گوناگون اعتقادی، فلسفی، تاریخی تربیتی و اجتماعی می توان
1- خلاصه المسائل فقه حنفی، ج 2، ص 132.
2- تعلیم اسلام، کفایت اللّه ، مفتی اعظم هند، ص 204.