مهدویت و انتظار از دیدگاه اهل سنت صفحه 112

وضعیت پیوسته سخت تر و پشت کردن دنیا بیشتر می شود و بر بخل مردم افزوده می گردد و قیامت برپا نخواهد شد، مگر به زیان مردمان بدکردار و جز عیسی بن مریم، مهدی دیگری وجود ندارد.

اساسی ترین اشکالی که بر این حدیث وارد شده، از نظر سند آن است؛ زیرا در سند این حدیث، شخصی است به نام محمد بن خالد جندی که ذهبی در میزان الاعتدال، وی را به نقل از ازدی، «منْکر الحدیث» خوانده است؛ یعنی روایت هایی که این شخص نقل می کند مورد قبول دانشمندان قرار نمی گیرد.(1) ازاین رو، ذهبی این حدیث را منکَر دانسته است. حاکم نیشابوری هم که خود، یکی از راویان این حدیث است می گوید: محمد بن خالد جندی، انسان ناشناخته ای است و من این حدیث را نه برای استدلال، بلکه از سر حیرت نقل کرده ام. این جمله، به گفته مؤلف کتاب عقد الدرر، بزرگ ترین توهین به یک حدیث است.(2)

دانشمندان متعددی سند این حدیث را ضعیف شمرده اند، از جمله قرطبی در التذکره؛(3) ابن حجر هیثمی در مقدمه کتاب القول المختصر فی علامات المهدی المنتظر؛ نسایی در سنن؛ کنجی شافعی در کتاب البیان فی اخبار صاحب الزمان و مقدّسی شافعی در عقدالدرر.

عقیده قرطبی درباره این حدیث

قرطبی در تفسیر الجامع لأحکام القرآن درباره آیه 33 سوره توبه از سدّی نقل

1- میزان الاعتدال، ج 3، ص 535.
2- عقدالدرر، ص 8 .
3- التذکره، بیروت، دار ابن زیدون، ج 2، ص 796.