مهدویت از نگاه مفسران اهل سنّت صفحه 146

ص:156

مقابله با آن وجود دارد. در منابع حدیثی اهل سنّت نیز از آن نهی نشده است و تنها ایرادی هم که بر سیوطی گرفته می شود این است که وعده او خلاف واقع است. البته در تفسیر «المنار» گفته های وی را اوهام نامیده است. (1)

2. قیام قبل از خروج امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و نهی از استعجال

استعجال در لغت به معنی عجله و شتاب بی مورد برای کاری که هنوز زمانش فرا نرسیده است. (2)

در روایات شیعه، از حرکت مسلحانه قبل از ظهور امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف، شتابزده عمل کردن و خود و دیگران را در معرض هلاک قرار دادن، نهی شده است، (3) ابی حیان در «البحر المحیط» نقل می کند:

بعد از اعتراض زید به برادرش (امام) باقر علیه السلام نسبت به عدم قیام،

1- المنار، رشید رضا، ج9، ص393-394. «إذ نکتب هذا البحث فی سنه 1345 و لم یظهر المهدیّ، فانهدم و للّه الحمد ما بناه السّیوطیّ عفا اللّه تعالی عنه من الأوهام الّتی جمعها کحاطب لیلٍ».
2- لسان العرب، ابن منظور، ج11، ص425. «و الاستعجال و الإعجال و التعجل واحد: بمعنی الاستحثاث و طلب العجله و استعجل الرجل: حثه و أمره أن یعجل فی الأمر و مر یستعجل أی مر طالبا ذلک من نفسه متکلفا إیاه». النّهایه، ابن اثیر، ج4، ص101. لسان العرب، ابن منظور، ج4، ص175. و ج8، ص291. تاج العروس، زبیدی، ج6، ص255. «استعجال و مبادره شدیده». لسان العرب، ابن منظور، ج5، ص278. و ج7، ص235. تاج العروس، زبیدی، ج7، ص583. «استعجال الأمر قبل بلوغ إناه».
3- الکافی، کلینی، ج1، ص368. «عن عبد الرحمن ابن کثیر قال کنت عند أبی عبد اللّه - علیه السلام - إذ دخل علیه مهزم، فقال له: جعلت فداک أخبرنی عن هذا الامر الذی ننتظر، متی هو ؟ فقال: یا مهزم کذب الوقّاتون و هلک المستعجلون و نجا المسلمون». کمال الدین، ابن بابویه، ص378. «الصقر ابن أبی دلف قال: سمعت أبا جعفر محمد بن علی الرضا - علیهما السلام - یقول: ...إن من بعد الحسن ابنه القائم بالحق المنتظر... فقلت له: و لم سمّی المنتظر ؟ قال: لان له غیبه یکثر أیامها و یطول أمدها فینتظر خروجه المخلصون و ینکره المرتابون و یستهزئ بذکره الجاحدون و یکذب فیها الوقّاتون و یهلک فیها المستعجلون و ینجو فیها المسلمون».