مهدویت از نگاه مفسران اهل سنّت صفحه 5

ص:15

روایات دوازده امام (1) و این که امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف یکی از ایشان است (2) و یا روایات امامت ایشان بر عیسی بن مریم علیها السلام در نماز جماعت است. (3) و مراد ایشان امامت در اصطلاح شیعه نیست.

مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف

مهدی در لغت اسم مفعول از ریشه هدی به معنی هدایت شده، به کسی گفته می شود که خداوند او را به سوی حق هدایت کرده است. (4)

1- صحیح بخاری، ج8، ص127. مسند احمد، ج5، ص90 و92 .سنن الترمذی، ج3، ص340.«جابر بن سمره قال سمعت النبیّ - صلّی اللّه علیه وسلّم - یقول:"یکون اثنا عشر أمیرا فقال کلمه لم أسمعها فقال أبی أنه قال کلهم من قریش"».
2- تفسیر ابن کثیر، ج3 ص312 .«وفی هذا الحدیث دلاله علی أنه لا بد من وجود اثنی عشر خلیفه عادل ... ومنهم المهدی الذی أسمه یطابق أسم رسول الله صلی الله علیه وسلم وکنیته کنیته».عمده القاری، عینی، ج16 ص74 .«وقیل: هذا الحدیث فیه إشاره بوجود اثنی عشر خلیفه عادلین من قریش، ...، ومنهم المهدی المبشر بوجوده فی آخر الزمان». تفسیر ابن کثیر، ج2 ص34 . تحفه الأحوذی، مبارکفوری، ج6ص 393 .عون المعبود، عظیم آبادی، ج11 ص247 .« هذا الحدیث البشاره بوجود اثنی عشر خلیفه صالحا یقیم الحق ویعدل فیهم... والظاهر أن منهم المهدی المبشر به فی الأحادیث ... ومعنی هذا الحدیث البشاره بوجود اثنی عشر خلیفه صالحا یقیم الحق ویعدل فیهم ... والظاهر أن منهم المهدی المبشر به فی الأحادیث».
3- صحیح بخاری، ج4، ص143. «قال رسول اللّه صلی الله علیه و آله و سلم: " کیف أنتم إذا نزل ابن مریم فیکم وامامکم منکم"». مسند احمد، ج2، ص272. «فأمّکم أو قال امامکم منکم». و مسند احمد، ج2، ص336. صحیح مسلم، ج1، ص94. و رجوع شود به بخش علائم ظهور، نزول عیسی بن مریم علیهما السلام .
4- النّهایه، ابن اثیر، ج5، ص254 .لسان العرب، ابن منظور، ج15، ص354.«المهدی، الذی قد هداه اللّه إلی الحق وقد استعمل فی الأسماء حتی صار کالأسماء الغالبه وبه سمّی المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف الذی بشّر به رسول اللّه - صلّی اللّه علیه وسلّم - أنّه یجئ فی آخر الزّمان ». مجمع البحرین، طریحی، ج4، ص418. «و المهدی: من هداه اللّه إلی الحق و " المهدی " اسم للقائم من آل محمد علیه السلام الذی بشّر - صلّی اللّه علیه و آله - فی آخر الزّمان یملأ الأرض قسطا و عدلا کما ملئت ظلما وجورا الذی یجتمع مع عیسی علیه السلام بالقسطنطنیّه یملک العرب والعجم و یقتل الدجّال». تاج العروس، زبیدی، ج20، ص332. «و المهدی: الذی قد هداه اللّه إلی الحق و قد استعمل فی الأسماء حتی صار کالأسماء الغالبه و به سمّی المهدی الذی بشّر به أنه یجیء فی آخر الزّمان، جعلنا اللّه من أنصاره قال یاقوت: و فی اشتقاق المهدی عندی ثلاثه أوجه: أحدها: أن یکون من الهدی یعنی أنه مهتد فی نفسه لا أنه هدیه غیره و لو کان کذلک لکان بضم المیم و لیس الضم و الفتح للتعدیه و غیر التعدیه و الثانی: أنه اسم مفعول من هدی یهدی، فعلی هذا أصله مهدوی أدغموا الواو فی الیاء خروجا من الثقل ثم کسرت الدال و الثالث: أن یکون منسوبا إلی المهد تشبیها له بعیسی، علیه السلام، فإنه تکلّم فی المهد، فضیله اختصّ بها و أنه یأتی فی آخر الزّمان فیهدی النّاس من الضّلاله».