حقوق اهل بیت در تفاسیر اهل سنت صفحه 215

ص:222

1- (1) کتاب الخراج، ص 20.
2- (2) همان، ص 21.
3- (3) سنن ابی داود، ج 3، ص 145..

آنان به تو داده، قابل انکار نیست; آیا به برادران ما از بنی مطلب می دهی و به ما نمی دهی، با این که ما و ایشان از جهت خویشاوندی در یک رتبه هستیم؟ فرمود: آنان هم در جاهلیت و هم در اسلام هرگز از ما جدا نبودند».(1)

با وجود این روایات و سیره رسول اکرم صلی الله علیه وآله آیا منع خمس از «ذی القربی» اجتهاد در مقابل نص نیست؟

محرومیت آل محمد از خمس

در زمان پیامبر صلی الله علیه وآله سهم ذی القربی از خمس معلوم بود و خود حضرت صلی الله علیه وآله تا هنگام وفات همواره سهم ذی القربی را از خمس می پرداخت.

ابن قدامه، فقیه بزرگ اهل سنت می نویسد: «پس از رحلت پیامبر صلی الله علیه وآله، ابوبکر و عمر - رضی الله عنهما - سهم ذی القربی را در فی سبیل الله قرار دادند. از ابن عباس روایت شده که یقیناً ابوبکر و عمر - رضی الله عنهما - خمس را بر سه قسمت قرار دادند. او سپس می نویسد: وقتی به احمد بن حنبل گفته شد: «ابابکر و عمر - رضی الله عنهما - سهم ذی القربی را در فی سبیل الله قرار دادند» سکوت کرد و سرش را تکان داد و تأیید کرد; ولی این مذهب را ترک کرد. او (احمد بن حنبل) درباره سهم ذی القربی، قول ابن عباس و موافقانش را بهتر از دیگران موافق کتاب خدا و سنت رسول خدا صلی الله علیه وآله دید; زیرا هنگامی که از ابن عباس درباره سهم ذی القربی پرسیده شد، گفت: ما گمان می کردیم سهم ذی القربی برای ما است; ولی قوم ما سهم ذی القربی را برای ما انکار کرد».

ابن قدامه می نویسد: شاید مراد ابن عباس از جمله «فابی ذلک علینا قومنا» این است که ابوبکر و عمر - رضی الله عنهما - و کسانی که از این دو