ص:26
1- (1) - تفسیر طبری: 5/ 9 ؛ تفسیر فخر رازی: 50/10 ؛ الدر المنثور: 2/ 140.
2- (2) - الصراط المستقیم: 3/ 269 ؛ دلائل الصدق: 3/ 97.
3- (3) - صحیح بخاری: 2/ 168 و 2/ 33؛ صحیح مسلم: 4/ 48؛ سنن نسائی: 5 / 155؛ مسند احمد: 4/ 426 با سند صحیح.
4- (4) - نیل الأوطار: ج 6 ، ص 271 وفتح الباری: ج 9 ، ص 150..
بنابر این، احادیث ونصوص تأکید دارند که آیۀ کریمه دلالت بر حلال بودن ازدواج موقّت (متعه) وادامۀ مشروعیت [و عدم نسخ] آن دارد وتحریم آن، تنها از طرف عمر بوده است، نه از سوی پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) و جمعی از صحابه وتابعین وحتّی پسر عمر - به رغم تحریم عمر - بر ادامۀ حلال بودن ازدواج موقّت، اصرار ورزیده اند.
نکته دوّم: آیا حکم ازدواج موقّت نسخ شده ؟
جمع زیادی از علمای مکتب خلفا برای توجیه موضعگیری خلیفۀ دوّم عمر بن خطّاب، به نسخ شدن آیۀ کریمه پناه برده اند وبرخی از آنان گفته اند:
این آیه به وسیلۀ قرآن، نسخ شده است.
وبرخی دیگر گفته اند:
این آیه به وسیلۀ سنّت، نسخ شده است.
سپس هردو گروه بر اساس اقوال پراکنده بین خود اختلاف کرده اند.
امّا ادّعای نسخ به وسیلۀ قرآن کریم، گفته شده است که ناسخ آیۀ یادشده، آیۀ شریفه ذیل است:
إِلَّا عَلَی أَزْوَاجِهِمْ أوْ مَا مَلَکَتْ أَیمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَیرُ مَلُومِینَ. (1)