مصونیت قرآن از تحریف نزد شیعه و اهل سنت صفحه 223

همچنین نقل شده که «ام سلمه» به غلامش عبدالله بن رافع گفت: یک قرآن بنویس و وقتی به این آیه رسیدی مرا مطلع کن … بعد گفت این طور بنویس: «حافظوا علی الصلوات و الصلاه الوسطی و صلاه العصر».(1)

مالک ابن انس این روایت را از طریق عمر بن نافع هم نقل می کند، که ایشان مصحفی برای «حفصه» نوشت و «حفصه» املا کرد بر او این آیه را با ضمیمه «و صلاه العصر».(2)

اما پاسخ صحیح به این روایت این است اولا ً، این گونه روایات خبر آحاد محسوب می شوند و از حیز انتفاع و عمل خارجند .

ثانیاً، این اخبار قابل توجیه و تأویل می باشند به این که کلمه «صلاه العصر» در این حدیث به عنوان تفسیر و توضیح کلمه «و صلاه الوسطی» در آیه شریفه می باشد نه آن که از مفردات و الفاظ آیه باشد؛ چون نماز وسطی از بین نمازهای پنج گانه، همان نماز عصر است. افزون بر این که روایاتی هم در تفسیر آیه به نماز عصر وارد شده است.

11 . سوره ای به بلندی برائت و همانند مسبحات

مسلم از «ابوالاسود» روایت می کند که «ابوموسی اشعری» به قاریان اهل بصره گفت: ما سابقاً در قرآن سوره ای می خواندیم که از حیث اندازه و زیادی مطالب مانند سوره برائت بود، ولی اکنون فراموش کرده ام و از آن تنها این آیه یادم مانده است، «لوکان لابن آدم و ادیان من مال لا تبغی و ادیاً ثالثاً و لایملا جوف ابن آدم الا التراب(3)؛ اگر فرزند آدم، دو وادی مال و ثروت داشت، حتماً وادی سومی را درخواست می کرد، و شکم فرزند آدم را جز خاک قبر پر نمی کند.

همچنین ابوموسی می افزاید: ما سابق، سوره ای قرائت می کردیم مانند یکی از مسبحات، و آن را هم فراموش کرده ام و فقط این آیه یادم مانده است، «یا ایها الذین

1- سبحستاتی، ابوداود، المصاحف ، ص 87 و 88 .
2- ابن انس ، مالک ، الموطا ، ج 1 ، ص 26 و 139 .
3- قشیری ، ابن حجاج ، مسلم ، صحیح مسلم ، ج 3 ، ص 100 و ابن جنبل ، احمد، المسند ، ج 5 ، ص 132 .