دو مکتب در اسلام جلد اول صفحه 218

می زند. خداوند هم روا نمی بیند که او در جایی قرار بگیرد که فرزند وصی نجیبزاده قرار گرفته باشد. ای که خدایت خیر دهاد! شخصیتی چون تو که بین پیغمبر و وصی او قرار گرفته است ، مجهول و ناشناخته نیست .

ابن ابی الحدید بعد از نقل این قبیل اشعار، که ما اندکی از آنها را در اینجا نقل کردیم ، می گوید:

این ابیات و حماسه ها را ابو مخنف بن یحیی در کتاب وقعه جمل خود آورده است . او از محدثین و کسانی است که گزینش امام از راه انتخاب درست می داند و شیعه هم نمی باشد و از رجال شیعه هم به حساب نمی آید. اشعاری را که ما در جنگ صفین آوردیم و شامل لقب وصی برای امیرالمومنین می باشد، از اشعاری است که نصر بن مزاحم ، نوه یسار منقری ، در کتاب صفین خود آورده و خودش هم از رجال حدیث است .

وصیت در اشعار و حماسه های جنگ صفین

هنگامی که نامه امیرالمومنین (ع ) به جریر بن عبدالله بجلی و اشعث بن قیس کندی ، که هر دو از فرمانداران منصوب از جانب عثمان در شهرهای ایران بودند، رسید، جریر طی اشعاری پاسخ آن حضرت را داد و از جمله گفت :

نامه علی به ما رسید، و ما هم دستور او را در سرزمین ایران نادیده نگرفتیم . ما از آنچه در آن نامه آمده بود، سرپیچی نکردیم و سرزنش و ملامت هم ننمودیم .

ما فرمانداران او در مرزها می باشیم که عزیزان را یاری و ذمیان را حمایت می کنیم . و شرنگ مرگ را به هنگام نبرد با پیاله مرگ

آور به کام دشمنان می ریزیم و دلها را شفا می بخشیم . و در هم می کوبیم ایشان را با ضربت شمشیرها، و سرها را از تنها می رباییم . با اطمینان بر ایمان و دین پیامبر ظلمت شکافمان ، قدم برداشتیم . پیامبری که امین خدا و دادگستر و پشتیبان مردم بود.

او پیامبر خداست و پس از او خلیفه ماست که بر امور مسلط می باشد. منظورم علی است که وصی پیغمبر است و ما با همه گردنکشان مخالف او، از هر ملتی که باشند، می جنگیم .

و گوینده (490) از زبان اشعث در پاسخ امام چنین سرود: