امر به معروف و نهی از منکر در آینه اجتهاد صفحه 222

بزرگ ترین عوامل بی اعتنایی به این فریضه است. امام باقر(علیه السّلام) می فرماید:

یکون فی آخر الزمان قوم یُتَّبِعُ فیهم قوم مراؤون یتقرَّؤون ویتنسَّکون حُدثاء سفهاءُ لایوجِبُون امرا بمعروف ولا نهیا عن المنکر الا اذا آمِنوا الضرر یَطْلُبون لانفسهم الرخَصَ والمعاذیر یتبعُون زلاهَ العلماء وفساد عملهم یقبلونَ علی الصلاه والصیام وما لایکلّمُهم فی نفسٍ ولامال ولو اضرّتِ الصلاهُ بسائر مایعملون باموالهم وابدانهم لرفضوها کما رفضوا اسمی الفرائض واشرفها.(1) در آخرالزمان، از قومی پیروی خواهد شد که گروهی از آنان ریاکارند و به عبادت و زهد می پردازند، تازه کارانی سفیه اند که امر به معروف و نهی از منکر نمی کنند، مگر وقتی که از زیان و خطر ایمن باشند. برای (فرار از تکلیف) به دنبال بهانه و راه گریز می گردند. از لغزش و اعمال بد دانشمندان پیروی می کنند. به نماز و روزه و هر چه برای آنان زیان جانی و مالی نداشته باشد، رو می کنند و اگر نماز هم برایشان زیان مادی داشته باشد، آن را ترک می کنند؛ همان گونه که برترین و ارزشمندترین واجبات را رها می کنند.

روحیه سازش کاری

در روایت آمده است که خداوند به حضرت شعیب فرمود که تعدادی از خوبان قوم تو را عذاب خواهم کرد. آن حضرت پرسید: چرا؟ نداآمد:

داهنوا اهل المعاصی ولم یغضبُوا لغضبی.(2) آن نیکان با معصیت کاران مداهنه کردند و برای غضب من خشم و غضب نکردند. از این رو، دچار عذاب خواهند بود.

حفظ آبرو

عده ای برای حفظ آبروی مرتکب گناه، از امر به معروف و نهی از منکر او خودداری می کنند؛ ولی این کار درست نیست؛ زیرا اولاً، باید میان حفظ آبرو و امر و نهی جمع کنند و ثانیا، رضایت خدا بر رضایت خلق خدا مقدم است. امام صادق (علیه السّلام)می فرماید: