دو مکتب در اسلام جلد دوم صفحه 241

در حدیث امیرالمؤ منین علی (ع )، که بزرگترین کتابهای حدیث و صحاح و مسانید و سنن و مصنفات ، آن را آورده اند و ما آن را از چهارده ماءخذ نقل کرده ایم ، در آن آشکارا و صریح آمده است که رسول خدا (ص ) در جنگ خیبر دو چیز را حرام کرده است : نکاح متعه یا ازدواج موقت . و خوردن گوشت درازگوش اهلی . و تحریم ازدواج موقت در خیبر منحصر به همین یک حدیث است ، در صورتی که خبر تحریم گوشت درازگوش اهلی در خیبر در روایات متعدد دیگری آمده که در هیچ کدام از آنها یادی و اشاره ای هم به تحریم ازدواج موقت نشده است . اینک و در همین جا به بحث و بررسی درباره این دو تحریم می پردازیم .

الف . تحریم ازدواج موقت در خیبر

تحریم نکاح موقت به وسیله پیامبر خدا (ص ) در جنگ خیبر با حقایق تاریخی آن روزگار درست در نمی آید؛ کمااینکه گروهی از دانشمندان به این حقیقت تصریح کرده اند. مثلا ابن قیم در فصلی که درباره زمان تحریم متعه در کتاب زاد المعاد گشوده ، می نویسد:

در داستان خیبر، نه یکی از صحابه با بانویی یهودی عقد ازدواج موقت بسته بود، و نه در این

مورد از پیامبر خدا (ص ) کسب اجازه نموده بود، و نه کسی چنین موضوعی را در این جنگ گزارش کرده ، و نه عملا از دست زدن به نکاح موقت سخنی به میان آمده است ، و نه از تحریم آن (890). و نیز می نویسد:

در خیبر زنان مسلمانی وجود نداشتند، بلکه همه یهودی بودند و اجازه ازدواج با زنان اهل کتاب در آن تاریخ صادر نشده بود، و خیلی بعد از آن با نزول آیه الیوم اءحل لکم ...والمحصنات من الذین اوتوا الکتاب من قبلکم ... (891) مجاز اعلام شد و این اجازه آخرین فرمان و بعد از حجه الوداع ، یا در همان زمان بوده است . و ازدواج با زنان اهل کتاب در جنگ خیبر ثابت نشده است ...(892).

ابن حجر در شرح این حدیث در باب غزوه خیبر می نویسد

ابن حجر در شرح این حدیث در باب غزوه خیبر می نویسد: در جنگ خیبر موقعیتی برای ازدواج موقت نبود و در این جنگ نکاح موقت با زنان صورت نگرفته است (893).

و در شرح حدیث ، در باب تحریم مجدد نکاح موقت به وسیله رسول خدا (ص ) به نقل از سهیلی می نویسد: اشکال دیگری که متوجه این حدیث است ، موضوع نهی از ازدواج موقت در جنگ خیبر است . و این چیزی است که هیچیک از ارباب سیر و اخبار آن را نیاورده و از آن اطلاعی ندارند(894). آنگاه سخن ابن قیم را، که گذشت ، نیز نقل کرده است (895).

ب . تحریم گوشت درازگوش اهلی در خیبر