دو مکتب در اسلام جلد دوم صفحه 306

17. از معتب (1210) آمده است که گفت : امام صادق (ع ) صحیفه ای قدیمی از کتابهای علی (ع ) را آورد که در آن از اینکه چون به شهادت نشستیم چه باید بگوییم ، سخن رفته بود (1211).

18. از ابن بکیر (1212) آمده است که گفت : زراره از امام صادق (ع ) از گزاردن نماز با کرک روباه و خز و سنجاب و غیره پرسید. امام (ع ) کتابی آورد و فرمود: این کتاب ، گفته پیغمبر خدا (ص ) است . پس آن را بگشود و چنین خواند: نماز گزاردن با کرک ، مو، پوست ، ادرار و کثافت هر حیوانی ، که خوردن گوشتش حرام باشد، باطل است و چنان نمازی پذیرفته نیست ، مگر اینکه نماز را در پوششی غیر از آن ، که خوردن گوشتش حلال باشد، اعاده کند. آنگاه امام (ع ) فرمود: از زراره ! این سخنها از پیغمبر خدا (ص ) است . آنها را به خاطر بسیار...(1213).

ائمه مکتب اهل بیت (ع ) گاه برای کسب خبر از وقایعی که در آینده رخ خواهد داد، به جفر و مصحف فاطمه مراجعه می کردند. و برای بیان احکام و مقررات اسلامی ، مخصوصا به جامعه ، و از

جامعه نیز گاهی با ذکر سند، و زمانی هم بدون ذکر سند، روایت می نمودند. دو مثال زیر مبین این مطلبند:

الف . حکم سهم الارث برادرزاده با جد

محمد بن مسلم در روایت گذشته گفته است که امام صادق (ع ) صحیفه فرائض را پیش رویم باز کرد و نخستین چیزی که چشمم به آن خورد، این بود که میراث بین برادرزاده و جد نصف می شود و به هر کدام از آنها نیمی از مال تعلق می گیرد. این بود که به امام (ع ) عرض کردم : فدای تو گردم ! قاضیان ، چنین داوری نمی کنند، و با بودن جد به برادرزاده چیزی نمی دهند! فرمود: این کتاب به خط علی (ع ) و املای پیغمبر خدا (ص ) است .

و در همین مورد، دو روایت دیگر در کافی به همین معنی آمده است ؛ بدون اینکه به کتاب علی (ع ) اشاره ای شده باشد.

وایت اول

روایت اول از ابان بن تغلب است که می گوید از امام صادق (ع ) از میزان سهم الارث برادرزاده و جد پرسیدم . امام فرمود: مال در بینشان نصف می شود.

روایت دوم از ابوبصیر است که گفت شنیدم کسی از امام باقر (ع ) یا امام صادق (ع ) از میزان سهم الارث برادرزاده و جد سوال کرد. من هم حضور داشتم که امام (ع ) فرمود: تمام مال بین آن دو، به دو نیم می شود.