مرجعیت دینی اهل بیت علیهم السلام و پاسخ به شبهات صفحه 290

در بین راویان احادیث اهل بیت علیهم السلام کسانی هستند که به تصریح رجالیین اهل سنت مورد اطمینان بوده و از دروغ پرهیز می کنند، پس باید به روایات آن ها در تمام موارد عمل کرد.

دکتر بستوی می گوید: «مدار و معیار در قبول راوی، عدالت و ضابط بودن است با قطع نظر از این که عقیده او چیست، مگر آن که راوی از اسلام خارج شده باشد. و این مسلک بسیاری از علما در قدیم و جدید است... .

آن گاه از علی بن مدینی نقل می کند که می گفت: اگر بخواهیم احادیث اهل کوفه را به جهت تشیّع رها کنیم کتب حدیثی خراب خواهد شد.

لذا ذهبی در ترجمه ابان بن تغلب کوفی می گوید: «او گرچه شیعی است ولی شخص راست گویی است، لذا ما احادیث او را اخذ می کنیم و بدعت ها و اعتقادات ناصحیحش را بر او واگذار می نماییم.(1)

حکم عقل در عمل به روایات مخالف

مدار صحت حدیث بر دو امر است:

1 - ضبط

مقصود از ضابط بودن راوی آن است که او حافظ و بیدار و بصیر باشد به حدّی که از خطا و اخلال وارد کردن او به حدیث در امان باشیم.

2 - عدالت

مقصود از عدالت در باب حدیث، صدق راوی و اجتناب او از دروغ در خصوص نقل حدیث از معصوم است، نه مطلق دروغ و نه غیر دروغ از معاصی؛ زیرا عدالت قابل تجزیه است و لذا ممکن است که شخصی در موردی عادل باشد و در موردی دیگر غیر عادل. در مورد قبول خبر و صحت حدیث، عدالت و امانت داری راوی در نقل حدیث معیار است. کسی که متصف به این دو صفت باشد قبول خبرش واجب و حدیثش صحیح است.