مرجعیت دینی اهل بیت علیهم السلام و پاسخ به شبهات صفحه 323

1- 1183. همان، ج 1، ص 4، ح 9.

2- 1184. الذریعه، ج 2، ص 484.

3- 1185. بحارالانوار، ج 3، ص 57.

4- 1186. کافی، ج 8، ص 2-14.

5- 1187. تحف العقول، ص 339.

6- 1188. تحف العقول، ص 331.

7- 1189. الذریعه، ج 2، ص 109.

8- 1190. دائره المعارف القرآن العشرین، ج 3، ص 109.

9- 1191. تحف العقول، ص 315-324.

10- 1192. رجال نجاشی، ص 14.

11- 1193. تدوین السنه الشریفه، ص 167.

کتاب هایی که توسط شاگردان حضرت تألیف شده بسیار است. برخی نام 373 نفر از آنان را با ذکر تألیف و نوشته آنان را یاد کرده اند، که از میان آن ها 27 نفر کسانی اند که بیش از یک تألیف دارند.(1)

ابن عدی می گوید: «برای جعفر صادق احادیث و نسخه های بسیاری است، و او همان گونه که یحیی بن معین می گوید از افراد مورد اعتماد و ثقه است».(2)

محمّد عجاج خطیب از ابن حجر نقل کرده که می گوید: «نزد جعفر صادق، فرزند محمّد باقر رساله ها و احادیث و نسخه ها بوده است و او از ثقات محدّثین است».(3)

6 - دوران امام کاظم علیه السلام

امام کاظم علیه السلام با آنکه در دوران اختناق زندگی می کرد و برهه طولانی از عمر شریفش در زندان سپری شد، امّا آثار بسیاری از ایشان به یادگار مانده است.

کتب و رساله هایی از حضرت منقول است که می توان به این عناوین اشاره کرد:

- «مسند الامام موسی بن جعفر»: این مجموعه روایاتی است که حضرت از پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم نقل کرده و راوی این مجموعه موسی بن ابراهیم ابوعمران مروزی بغدادی است.(4)

این کتاب چندین بار به طبع رسیده است.

- رساله ای در جواب پرسشهای علی بن سوید که در زندان نگاشتند، و پسر سوید آن را نقل کرده است.(5)

- رساله ای در عقل که حضرت آن را خطاب به هشام بن حکم ایراد فرمود.(6)

- رساله ای در توحید که در پاسخ فتح بن عبداللَّه تحریر شد.(7)

به جز این ها رساله های دیگری نیز به امام منسوب است.(8)