مرجعیت دینی اهل بیت علیهم السلام و پاسخ به شبهات صفحه 592

1- 2017. همان، ج 5، ص 64.

2- 2018. جامع البیان العلم، ج 2، ص 90و91.

3- 2019. العلل المتناهیه فی الاحادیث الواهیه.

4- 2020. میزان الاعتدال، ج 1، ص 413.

5- 2021. همان، ج 2، ص 102.

6- 2022. إعلام الموقّعین، ج 2، ص 223.

9 - ابن الهمام حنفی «861»

او که از بزرگان حنفیه است می گوید: حدیث نجوم شناخته شده نیست.(1)

10 - جلال الدین سیوطی «911»

او بعد از نقل این حدیث در «الجامع الصغیر» تصریح به ضعف آن نموده است.(2)

11 - قاضی شوکانی «1250»

او در بحث (حجیت اجماع) می گوید: «و نیز حدیث "اصحابی کالنجوم بأیّهم اقتدیتم" افاده حجیت قول هر یک از آن ها را دارد. و در این حدیث گفتار معروفی است؛ زیرا در رجال آن عبدالرحیم عمّی از پدرش وجود دارد که هر دو جدّاً ضعیفند. بلکه ابن معین، عبدالرحیم را کذّاب معرّفی کرده است...

این حدیث طریقی دیگر دارد که در آن حمزه نصیبی است که او نیز جداً ضعیف می باشد. بخاری او را منکر الحدیث معرّفی کرده و ابن معین می گوید: او چندان ارزش ندارد. و ابن عدی گفته که عموم روایات او موضوع و جعلی است. و نیز این حدیث از طریق جمیل بن زید نقل شده که مجهول است».(3)

12 - محمّد ناصرالدین البانی (معاصر)

او حدیث «نجوم» را در کتاب «سلسله الأحادیث الضعیفه و الموضوعه» آورده و بعد از نقل آن می گوید: «این حدیث موضوع و جعلی است».(4)

بررسی کلّی روایات

احادیث «اصحابی کالنجوم» را برخی از صحابه نقل کرده اند که همه آن ها از ضعف سندی برخوردار است:

1 - روایت عبداللَّه بن عمر

در سند روایت او عبدالرحیم بن زید و زید عمّی وجود دارد که هر دو ضعیفند.