- پیشگفتار 1
- دیدگاههای شیعه در مسائل مربوط به تقریب 4
- اشاره 4
- 1- پیدایش شیعه 8
- 2- عصمت پیشوایان 16
- 3- مصونیت قرآن از تحریف 20
- 4- تهمت تکفیر صحابه 33
- 5- اقامه دو نماز در یک وقت 48
- 6- سجده بر تربت 53
- توسعه در سجدهگاه 57
- عناصر وحدت 60
- عناصر مؤثر در تقریب مسلمانان 60
- اشاره 60
- 1- یکتاپرستی و یکتاگرایی 63
- 2- یگانگی شریعت و آیین 67
- 3- وحدت رهبری 72
- 4- وحدت هدف 72
- 1- اختلافات کلامی و فقهی 77
- موانع تقریب 77
- 2- اختلافات قومی 84
- 3- ناآگاهی از عقاید همدیگر 86
«پان ایرانیسم» را زنده کردند و هر قومی، قوم دیگر را تحقیر کرد و خود را محور فضیلت و برتری دانست و هنوز هم این نعره جاهلی در بیشتر کشورهای اسلامی جنبه محوری دارد در حالی که اسلام با آن مبارزه کرده است.
گفتنی است مسأله نژاد و احترام به خاک و زبان، میتواند دو معنای مختلف داشته باشد؛ یکی بسیار مستحسن و دیگری کاملًا زشت و منفور.
انسان از این نظر که در سرزمینی دیده به جهان گشوده و از مواهب آنجا بهره گرفته، به آن منطقه مهر بورزد و در عمران و آبادی آن بکوشد و ... چنین گرایشی به نژاد و یا آب و خاک و یا زبان، بسیار مستحسن است؛ زیرا حقی را که آب و خاک و مردم منطقه به گردن او دارند ادا کرده است.
ولی اگر انسان به خاطر وابستگی به قومی و یا زبانی و خاکی خود محور گردد و در صدد تقویت قومی و تضعیف دیگران برآید و ... چنین قوم گرایی، همان ناسیونالیسم مبغوض و شوم است که اسلام آن را محکوم کرده است و برتری را در تقوا و ایثار دانسته است و به وابستگیهایی مانند زبان و خون، ارزشی قائل