راه وحدت امت اسلامی صفحه 117

امر خدا را، علی رغم مخالفت و کارشکنی دشمنان حاکم سازد.

بنابراین، مردم جز با قهر و غلبه در برابر علی (ع) مطیع نمی شوند، زیرا آنها نسبت به خون هایی که در زمان رسول خدا (ص) ریخته شده بود، تعصب داشتند، علاوه بر آن، پس از رسول خدا (ص) در قوم و قبیله او، جز علی (ع) کس دیگری نبود که مورد خشم و انتقام دشمنان قرار گیرد؛ زیرا او سمبل عشیره و افضل افراد قبیله خود بود، بدین جهت، دشمنان در پی فرصتی بودند تا زحمت های او را به هدر دهند.

قریش و اعراب از شدت عدالت و صلابت علی (ع) نسبت به متجاوزین حدود الهی، سخت بیمناک و از امر به معروف و نهی از منکر و از اجرای عدالت و مساوات علی (ع) همواره گریزان بودند و کسی نمی تواند در پیشگاه او، راه طمع و نفوذی داشته باشد!

زیرا شخص قوی و قدرتمند نزد او، ضعیف و خوار است، تا اینکه حق را از او بگیرد و ضعیف و حقیر نزد او عزیز و قوی خواهد بود، تا اینکه بتواند حق را برای او بستاند. (1)با این اوصاف عرب ها در برابر چنین شخصیتی چاره ای جز تسلیم نداشتند، در حالی که قرآن کریم می فرماید: «اعراب بادیه نشین در کفر و نفاق سخت تر و خشن تر و به جهل و نادانی، نسبت به احکام و حدودی که خدا بر رسولش نازل فرموده، شایسته ترند!» (2)

و «بعضی از مردم مدینه هم در نفاق و دورویی مهارت و استقامت دارند، که شما بر نفاق درونی آنان آگاه نیستی و ما، سیرت آنان را می دانیم!» (3)

1- نهج البلاغه، دکتر صبحی صالح، خطبه ٣٧، ص ٨١.
2- توبه: ٩٧.
3- توبه: ١٠١.