راه وحدت امت اسلامی صفحه 50

متهم به فسق و کفر می نمایند، با وجود اینکه همه قصد وصول به حق را دارند و تلاش خود را برای تأیید این معنی و اعتقاد و دعوت به حق به کار می برند و مجتهد هم اگر خطا کند، معذور است. (1)

خودداری از تکفیر اهل قبله

عالم معاصر نبهانی بیروتی در اوایل کتاب خود شواهد الحق می نویسد:

بدان که من نه عقیده دارم و اقرار می کنم به اینکه، کسی از اهل قبله کافر باشد. وهابیان و دیگران را هم کافر نمی دانم، همه آنها مسلمان اند، و با همه مسلمین در سایه کلمه توحید گرد آمده اند، و به سید ما محمد (ص) که سلام و صلوات خدا بر او باد و به آنچه دین اسلام آورده، ایمان دارند. . . (2)

عارف شعرانی در جلد دوم کتاب یواقیت و جواهر بحث جالبی را برای ثبوت ایمان هر موحدی که به سوی قبله نماز می خواند طرح کرد و آن بحث (5٨) است که در پایان آن می گوید:

ای برادر! از آنچه در این بحث تقریر کردم، ثابت می شود که همه علمای متدین، از بیان و اقدام به تکفیر هر یک از اهل قبله خودداری می کنند، شما هم به این شیوه اقتدا کنید. (3)

بسیاری علما از جمله شعرانی از ابی محاسن رویانی و علمای دیگر بغداد روایت کرده که همگی می گویند: اهل هیچ یک از مذاهب اسلامی کافر نیستند، زیرا

1- مجلّه المنار، ج ١٧، صص 44 -5٠.
2- شواهد الحق، ص 5٠. در حاشیه این کتاب رساله ای از وی در فضایل معاویه چاپ شده که «البدیعه فی امتناع الشیعه» نام دارد که جواب او را در کتاب «الذریعه الی نقض البدیعه» که ٣ جلد است، داده ایم.
3- الیواقیت و الجواهر، ص 5٣٢، مبحث 5٨.