- پیش گفتار 3
- بخش اوّل: ساختار مذهبی اهل سنت در ایران 6
- مذاهب اربعه در ایران 6
- اشاره 6
- جمعیت مذاهب اربعه 8
- مراکز دینی و حوزه های علمیه ی اهل سنت در ایران 8
- سازمان دینی اهل سنت در ایران 12
- اشاره 15
- 1_ بنیانگذاران فکری 15
- اشاره 15
- بخش دوم: تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با یکدیگر 15
- تمایزهای مذاهب اربعه با یکدیگر 15
- 2 _ باورهای فکری درباره ی قیاس و استحسان 16
- 3 _ قدمت قرآن 18
- اشاره 19
- 4_ عبادت ها 19
- الف _ «نماز جمعه» 19
- ب _ «نماز جماعت» 21
- الف _ غنا 22
- 5 _ محرمات 22
- اشاره 22
- ب _ تراشیدن ریش 24
- 6 _ عملکردهای سیاسی 25
- شافعی 25
- حنفی 25
- مالکی 25
- اشاره 25
- حنبلی 27
- اشاره 28
- اشتراک های مذاهب اربعه با یکدیگر 28
- 1 _ توحید 28
- 2 _ قرآن 29
- 4 _ پیامبر صلی الله علیه و آله و تدوین فکر دینی 30
- 3 _ معاد 30
- 6 _ پیشینه ی تاریخی 31
- 5 _ خلافت 31
- 7 _ واجبات و محرمات 32
- 8 _ اجتهاد در دین 33
- 9 _ عبادت 33
- 10_ ازدواج و طلاق 34
- اشاره 36
- بخش سوم: تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با مذهب امامیه 36
- تمایز و اشتراک مذاهب اربعه با مذهب امامیه 36
- 1 _ ولایت و رهبری 36
- تمایزهای مذاهب اربعه با مذهب امامیه 36
- اشاره 36
- 2_ تأسیس مذهب 38
- 3_ اجتهاد 40
- 4 _ جبر و اختیار 43
- الف _ اشتراک سیاسی 44
- اشاره 44
- اشاره 44
- 1_ همراهی با نظام 44
- اشتراک های پیروان مذاهب اربعه با مذهب امامیه 44
- 2_ پیروی از ولی امر و رهبری 46
- 3_ آسیب شناسی اشتراک سیاسی 48
- اشاره 50
- 1_ میهن دوستی 50
- ب _ اشتراک اجتماعی 50
- 2_ فرهنگ شهادت 52
- اشاره 54
- 1_3_ معاشرت 54
- 3_ آداب و رسوم 54
- 2_3_ سرگرمی ها 56
- 4_ دیگر دوستی 58
- 5_ فرهنگ تعاون 59
- 6_ نظام خانوادگی 61
- اشاره 61
- 1_6_ حقوق زن و مرد در نظام خانواده 61
- 2_6_ مشروعیت ازدواج با مذاهب دیگر 64
- 1_ حجاب و غیرت ناموسی 65
- ج _ اشتراک فرهنگی 65
- اشاره 65
- 2_ فعالیت های سیاسی _ اجتماعی زنان 67
- اشاره 71
- اشاره 71
- د _ اشتراک اعتقادی 71
- الف _ توحید 71
- 1_ توحید و شرک 71
- ب _ شرک 72
- 2_ حدود و ارتداد 74
- 3_ اهلبیت و مهدویت 77
- 4_ تقیه و جواز آن 81
- 5_ اولی الامر 85
- اشاره 87
- ه _ اشتراک عبادی 87
- 1_ پیروی از احکام مذهبی 87
- 2_ اهمیت واجبات و مستحبات 88
- 3_ حساسیت های عبادی 90
- 4_ ضرورت نماز جماعت 92
- 5_ جایگاه و پی آمدهای دعا 93
- 6_ قداست اماکن مقدسه 95
- بخش چهارم: نقش استعمار در چندگانگی مذاهب اسلامی 97
- اشاره 97
- نقش استعمار در چندگانگی مذاهب اسلامی 98
- زیان های اختلاف پیروان مذاهب اسلامی در برابر تهدید استعمار 99
- 1_ کاهش جایگاه ارزش های مذهبی 99
- 2_ رکود جنبش های فکری و سیاسی: 101
- 3_ در تنگنا قرار گرفتن دولت مرکزی: 102
- 4_ تحریک تعصب های بی جا: 105
- بزرگ نمایی اختلاف ها ابزار سلطه ی فرهنگی استعمار 106
- اشاره 109
- گسترش بحران هویت مذهبی _ فرهنگی در جامعه ی اسلامی (آسیب شناسی مشترک) 109
- 1_ گسترش مواد مخدر 109
- 2_ تجمل گرایی 110
- 3_ مدپرستی 111
- بخش پنجم: پیشنهادهایی برای دست یابی به وحدت 112
- پیشنهادهایی برای دست یابی به وحدت 112
- اشاره 112
- 1_ ایجاد همدلی 112
- اشاره 112
- 2_ تقویت نظری و عملی مبانی مشترک 113
- 3_ احترام به اصول و اندیشه ها 114
- 4_ دوری از موج آفرینی 115
- 5_ تنش زدایی 115
- اشاره 116
- 1_ توجه به پیشینه ی مذاهب در ایران 116
- راه کارهای تبیین اشتراک ها 116
- 2_ تقویت ارزش های مذهبی نزدیک با تشیع 117
- اشاره 117
- ایجاد حس مسؤولیت 117
- 1_ بیداری وجدان دینی _ انسانی 118
- 2_ برانگیختن انگیزه های مذهبی 118
- 1_ زنده ساختن فرهنگ تعاون 119
- عوامل انگیزش مذهبی 119
- اشاره 119
- 2_ شعار استقلال طلبی 120
- 3_ امنیت همگانی 120
- 4_ شکوفایی ملی 121
- 5_ تبیین ضرورت وحدت از دیدگاه مذاهب 121
- کتاب نامه 124
او بحث در اصول دین را مردود می دانست و قرآن را موجودی طاهر و ماوراء مادی می شمرد.
حنبلی
حنبلی ها می گویند چون کلمات خداوند از منبأ قدرت ازلی سرچشمه گرفته است، پس از قدیم وجود داشته است. «هر چند احمد حنبل، کلام خدا را اصوات و حروف می دانست ولی هم چنان بر این باور بود که این ترکیب حروف و اصوات به همین شکل فعلی در عالم ازل ثابت و به ذات خداوندی قائم بوده است. بنابراین، صوتی که امروز از قاریان قرآن استماع می شود، با رؤیتی که از سطور آن مشاهده می گردد، همان کلام قدیم یزدانی است.
و حتی شماری از پیروانش، هر یک از نسخه های قرآن و جلد و غلاف آن را ازلی می دانستند... احمدبن حنبل با اعتقاد به این باور حتی با مأمون خلیفه ی عباسی که قرآن را مخلوق و حادث می پنداشت، به مخالفت برخاست(1).
4_ عبادت ها
اشاره
4_ عبادت ها
زیر فصل ها
الف _ «نماز جمعه»
ب _ «نماز جماعت»
الف _ «نماز جمعه»
الف _ «نماز جمعه»
حنفی
همه ی مسلمانان بر وجوب نماز جمعه اجماع دارند. از آن جمله در نظر «ابو حنیفه، شرط وجوب آن، وجود سلطان یا نایب او است که در غیر این صورت وجوب آن ساقط می شود. ابو حنیفه، صرف وجود حاکم را شرط
1- قصص العُلمأ، ص 193.