- 1- عوامل و محورهای وحدت 1
- الف) خدای واحد، پدر و مادر واحد، دین واحد 1
- اشاره 1
- 1- بررسی انسجام و ناپایداری وحدت در جامعۀ اسلامی 1
- ب) اطاعت از رهبری 2
- ج) دین مقدس اسلام 3
- د) اهل بیت پیامبر علیهم السلام 5
- ه -) برابری نوعی و برادری دینی 6
- و) اخوت اسلامی 7
- 2- عوامل تفرقه 8
- الف) دامن زدن به اختلافات 8
- ب) کناره گیری از مردم 9
- د) گوش به فریب کاری شیطان 10
- ج) مفاخره و برتری جویی 10
- ه) تحقیر و تذلیل برادر مسلمان 11
- الف) کینه توزی 12
- 3- موانع وحدت 12
- ب) سوءظن و بدفهمی 13
- ج) جهل و نادانی 14
- الف) عدم وحدت، موجب گسستن از اسلام 15
- ب) وحدت، موجب شوکت و قدرت 15
- ج) دست خدا با جماعت 16
- د) لزوم شرکت در جماعت 17
- 5- تلاش برای وحدت و حفظ آن 18
- الف) حفظ پیمان پیوند 18
- ب) حفظ جماعه و پرهیز از تفرقه 19
- ج) حفظ ارتباطات و دوری از قطع رابطه 20
- د) لزوم وحدت عملی و رفتاری 21
- و) حفظ آداب و اعتقاد جماعت 22
- ه -) لزوم حفظ وحدت برای بقا 22
- ز) تلاش و دل سوزی برای تحقق وحدت 24
- ح) تفرقه افکنی، بدترین تلاش 25
- 6- آثار وحدت 25
- الف) تعاون و همکاری 25
- ب) وحدت مایه رحمت 26
- ج) امداد الهی در سایه وحدت 27
- د) قدرت و تسلط 28
- 7- نتایج تفرقه 29
- الف) دین زدایی ثمرۀ اختلاف 29
- ب) چیرگی باطل بر حق 30
- ج) مرگ جاهلی 30
- د) اختلاف، موجب هلاکت 31
- ه) تفرقه موجب عذاب 32
- مقدمه 33
- اشاره 33
- اشاره 35
- 1- چهل حدیث در موضوع اتحاد و انسجام امت اسلامی 35
- الف) اهمیت اتحاد و انسجام امت اسلامی و عدم تفرقه میان مسلمانان 35
- ب) بیان حقوق مسلمانان نسبت به یک دیگر 44
- ج) اهمیت محبت میان مسلمانان و دوری از کذب و سوءظن 47
- د) اهمیت به امور مسلمین و اصلاح میان آنها 49
- ه) معنای اسلام و ایمان و احترام نفس و مال مسلمانان 51
- اشاره 57
- 3- ده راهکار عملی برای اتحاد ملی 81
- 2- ده راهکار عملی برای انسجام اسلامی 81
- اشاره 87
- 4- ضامن و بقای اتحاد اسلامی 94
- 5- امداد الهی در سایه اتحاد اسلامی 95
- 6- اتحاد اسلامی، رحمت الهی 96
- 8- نماد اتحاد مسلمین 97
- 9- تفرقه، مرگی جاهلانه 98
- 10- هم بستگی، حیات جامعه مسلمین 99
- 11- آثار اتحاد اسلامی 100
- 12- پرهیز از دشنام و لعن 101
- 13- زمینه ها و مقدمات وحدت 102
- 15- مبانی حقوقی وحدت مسلمین 104
- 17- ایمان واقعی در سایه هم بستگی 105
- 19- هم بستگی مسلمانان نسبت به بیگانگان 106
- 18- راهکارهای اتحاد اسلامی 106
- 20- نرمی و آسان گیری دو عامل اتحاد 107
- 22- اختلاف مایه دگرگونی قلب ها 108
- 23- دایره مسلمانی 109
- 24- خیرخواهی برای اتحاد اسلامی 110
- 25- محور اتحاد اسلامی 111
- 26- خطر تک روی 111
- 27- وحدت، شرط مسلمانی 112
- 28- نهی از ترساندن مسلمان 113
- 30- ایمان، بنیاد اتحاد اسلامی 114
- 31- پیامدهای اختلاف 114
- 32- اختلاف، موجب هلاکت 115
- 33- عوامل مثبت اتحاد اسلامی 116
- 34- اختلاف، نابودگرمسلمانان 117
- 36- گستره اتحاد اسلامی 118
- 37- اختلاف افکن، ملعون درگاه الهی 119
- 38- اصول و مبانی اتحاد اسلامی 120
- 39- رهبر عامل وحدت 121
- اشاره 125
- 1- مبانی وحدت و انسجام اسلامی 128
- الف) اسلام و ایمان 128
- اشاره 130
- یکم. تأکید به انسجام 130
- ب) قرآن 130
- سوم. هدف واحد 132
- پنجم. معیار برتری 133
- ج) سنت 134
- د) مرجعیت اهل بیت 135
- اشاره 142
- الف) ضرورت وحدت و انسجام 142
- ب) ضرورت پرهیز از افتراق 147
- 3- عوامل وحدت و انسجام اسلامی 148
- الف) برابری 148
- ب) برادری 149
- ج) حسن خلق 151
- ه) مدارا 154
- د) حسن سلوک 154
- و) هم زیستی 156
- ز) محبت 159
- ح) احترام 161
- ی) حسن ظن 162
- ط) کمک 162
- ک) خیرخواهی و نصیحت 165
- ل) اصلاح 167
- م) ادای حقوق 169
- ن) احترام به مال و جان مسلمان 171
- الف) سخن چینی 174
- ب) جست وجوی اسرار مردم 177
- ج) تعصب بی جا 178
- د) دعواهای بی جا 182
- ه) دشنام و تحقیر 184
- و) فتوای کفر و شرک 185
- ز) آزار و اذیت 186
- ح) آلودگی باطنی 187
- یکم. موجب رحمت و رهایی از عذاب الهی 188
- 5- آثار وحدت و انسجام اسلامی 188
- الف) آثار وحدت و انسجام 188
- دوم. رهایی از هلاکت 189
- سوم. موجب ورود بهشت 190
- پنجم. باعث برکت 191
- ب) آثار افتراق و عدم انسجام 192
- یکم. فتنه و هلاکت 192
- دوم. مرگ جهالت 193
- چهارم. باعث ورود جهنم 194
- سوم. مرگ کفر 194
- پنجم. مهدورالدم 195
- ششم. دوری دل ها 195
- هشتم. عدم قبولی اعمال 196
- هفتم. نابودی 196
- یازدهم. مبغوض ترین مخلوق نزد خداوند عالم 197
- دهم. عدم استجابت دعا 197
2- اهمیت و ضرورت وحدت و انسجام اسلامی
اشاره
لازم به ذکر است که از این گفتار به بعد در ذیل چهل عنوان احادیث فریقین مورد بررسی قرار شده است.
الف) ضرورت وحدت و انسجام
حدیث اول
ضرورت وحدت و انسجام اسلامی را رسول خدا صلی الله علیه و آله این گونه بیان می فرماید:
«اثنان خیر من واحد وثلاثه خیر من اثنین واربعه خیر من ثلاثه فعلیکم بالجماعه فانّ یدالله مع الجماعه ولم یجمع الله عزّ وجلّ امّتی إلاّ علی هدی واعلموا ان کلّ شاطن من النار؛ دو نفر از یک نفر بهترند، سه نفر از دو نفر بهترند و چهار نفر از سه نفر بهترند. بر شما باد که با جماعت باش، چرا که دست خدا با جماعت است. خداوند امت من را صرفاً بر هدایت جمع کرده
است و بدانید هرکس از حق دور است، مقامش در آتش است.»(1)
در جای دیگر رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
«ایّها الناس علیکم بالجماعه وایّاکم والفرقه؛ ای مردم! با جماعت باش و از جدایی و افتراق پرهیز کن.»(2)
وحدت به معنای یگانه شدن و انفراد است.(3) و اتحاد در لغت به معنای یکی شدن دو چیز موجود می باشد
«صیروره الشیئین الموجود شیئاً واحداً»(4) چنان که گفته شد، وحدت، یگانه و یکی شدن دو چیز موجود است، ولی وقتی ما می گوییم وحدت مسلمانان یا اتحاد بین مسلمین مراد
1- (1) متقی هندی، کنز العمال، ج 1، ح 1025؛ میزان الحکمه.
2- (2) کنزالعمّال، ج 1، ص 206، ح 1028.،
3- (3) خلیل احمد فراهیدی، کتاب العین، ج 3، ص 281، ه جوهری، الصحاح، ج 2, ص 547، ابن اثیر، النهایه فی غریب الحدیث; زبیدی تاج العروس، ج 2 ص 526.
4- (4) مجمع البحرین، ج 4، ص 474.