وحدت و همگرایی در اندیشه اسلامی صفحه 125

با خداوند است و اوست که آنان را از آنچه می کردند، آگاه می سازد.(1)

ب) پیامدهای وحدت گریزی

اشاره

تفرقه و پراکندگی عاملی ویرانگر است و اگر جوامع بشری اختلافات خویش را کنار ننهند، شاهد پیامدهایی دردآور خواهند بود که گریزی از آنها نیست:

1. قطع کمکهای متقابل

انسان که موجودی اجتماعی است، ناگزیر از تعامل دو سویه با مردم است. این تعامل در صورتی امکان پذیر است که انسانها با یکدیگر همدل و همرأی باشند؛ چرا که تفرقه و پراکندگی به خصومت می انجامد و خصومت مانعی بزرگ بر سر راه همکاری و همیاری است. امام علی‰ در اشاره به رابطۀ تفرقه و جدایی با ترک کمکهای متقابل در عرصۀ زندگی اجتماعی می گوید: «ما فرّق بینکم إلا خبث السرائر و سوء الضمائر، فلاتوازرون و لاتناصحون و لاتباذلون و لاتوادّون»؛ چیزی جز پلیدی درون و زشتی اندیشه ها شما را از یکدیگر جدا نساخت. از این جهت است که بار یکدیگر را برنمی دارید، همدیگر را پند نمی دهید، چیزی به یکدیگر نمی بخشید و با هم دوستی نمی کنید.(2)

2. ضعف و سستی مسلمانان و طمع دشمن

قرآن کریم که همواره جامعۀ اسلامی را به بسیج و تقویت نیرو در برابر دشمن فراخوانده است، از هر امری که به ضعف و سستی مسلمانان بینجامد و از جمله، از تفرقه و پراکندگی نهی کرده است؛ زیرا پراکندگی آفتی