وحدت و همگرایی در اندیشه اسلامی صفحه 129

6 . نابودی

تفرقه و پراکندگی آفتی بزرگ است که اگر در میان ملت و دولتی تداوم یابد، هلاکت آن حتمی است. بر اثر تشتت، حقوق و تکالیف در جامعه رنگ می بازد و نیروها به تحلیل می رود و به تدریج به ضعف و نابودی می گراید. پیامبر اکرم(صلّی الله علیه و آله وسلّم )‹ در اشاره به رابطۀ پراکندگی با هلاکت فرمود: «إن ّ الله تعالی یأمر بالألفه و ینهی عن الفرقه، فإن ّ الفرقه هلکه»؛ خداوند به الفت و همگرایی فرمان داده و از تفرقه و پراکندگی نهی نموده است؛ چرا که در پی تفرقه نابودی است.(1)

به همین دلیل است که آن حضرت پیروان خویش را از هر نوع پراکندگی نهی کرده و در اشاره به پیامد آن فرموده است: «لاتختلفوا فإن ّ من کان قبلکم اختلفوا فهلکوا»؛ به تفرقه نگرایید؛ زیرا پیشینیان به سبب آنکه به تفرقه گراییدند، نابود شدند.(2)

صائب تبریزی دربارۀ وحدت و همدلی با بیانی زیبا می گوید:

رشتۀ پیوند یاران را بریدن سهل نیست

چهرۀ برگ خزان زرد از جدایی می شود(3)

7. گرفتار شدن در عذاب الهی

تفرقه و پراکندگی نه تنها در دنیا انواع سستیها و تلخ کامیها را به دنبال می آورد، در قیامت نیز وحدت گریزان را گرفتار عذابی دردناک خواهد کرد. قرآن کریم در اشاره به این پیامد وحدت گریزی می گوید:  «وَلَا تَکُونُوا

1- محمد بن احمد انصاری قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، بیروت، مؤسسۀ التاریخ العربی، 1405 ق، ج4، ص159.
2- اسماعیل بن کثیر، البدایی و النهایی، ج2، ص172.
3- دیوان صائب تبریزی، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ اول، 1366 ش، ج3، ص1334.