وحدت و همگرایی در اندیشه اسلامی صفحه 46

چیست؟»، فرمود: «لیس من امبرّ امصیام فی امسفر» که به جای استفاده از حرف تعریف «ال»، مطابق گویش یمنیها از «ام» استفاده کرد. این نشان می دهد که پرسش کننده شخصی یمنی بوده است و پیامبر خواسته برای پیوند عاطفی با یمنیها از گویش آنان استفاده کند.(1)

همچنین هشام بن عروه می گوید: پس از واقعۀ اُحُد دیدند که صفیه خواهر حمزۀ سیدالشهداء دو قطعه پارچه در دست گرفته و شتابان به سوی قتلگاه می آید تا آن را برای کفن جنازۀ برادرش به رسول خدا تحویل دهد، ولی وقتی خواستند جنازۀ حمزه را کفن کنند، دیدند جنازۀ دیگری هم بی کفن در کنارۀ جنازۀ حمزه افتاده است. پیامبر دستور داد تا با یکی از آن دو پارچه جنازۀ حمزه و با پارچۀ دیگر جنازۀ آن مسلمان را کفن کنند.(2)

این گونه اقدامات پیامبر، نوعی همدلی و برقراری ارتباط عاطفی با افراد مصیبت زده است که در تحکیم وحدت در میان تیره های عرب و مسلمانان ساکن مدینه نقشی بسزا داشت.

1- 9) ازدواجهای جهت دار

موضوع وحدت در جامعۀ اسلامی به حدی مهم بود که حتی برخی از ازدواجهای پیامبر نیز در راستای ایجاد وحدت و یا تحکیم آن بود. آن حضرت از طریق ازدواج با قبایل تازه مسلمان و یا وصلت با افراد سرشناس و مخالف، می خواست غبار کینۀ آنان را که از پیش در دل داشتند، بزداید و با آنان پیوند خویشاوندی برقرار سازد؛ زیرا ناگفته پیداست که پیوند زناشویی عواطف را تحریک می کند، دلها را به یکدیگر نزدیک و مهربان

1- نک: ابن حجر عسقلانی، التلخیص الحبیر، بیروت، دار الفکر، بی تا، ج6 ، ص430.
2- نک: احمد بن عبدالله طبری، ذخائر العقبی فی مناقب القربی، دار الکتب المصریی، مکتبی القدسی، 1356 ق، ص183.