- سخن ناشر 1
- مفهوم وحدت 5
- گسترۀ وحدت 9
- 1. همگرایی در جامعۀ جهانی 9
- اشاره 9
- 2. همگرایی در میان پیروان ادیان آسمانی 11
- 3. همگرایی در جامعۀ اسلامی 12
- اشاره 13
- الف) ضرورت عقلانی 13
- ب) ضرورت وحیانی 15
- اشاره 15
- اشاره 16
- 1. ارزش وحدت در قرآن 16
- اشاره 22
- 2. زشتی تفرقه در قرآن 22
- اشاره 26
- الف) وحدت در نظام تکوین 26
- ب) وحدت در امر دین 27
- اشاره 31
- ج) وحدت در نظام اجتماعی اسلام 31
- وحدت، تداوم زندگی اجتماعی 32
- اشاره 36
- الف) وحدت در گفتار 36
- ب) وحدت در رفتار 38
- اشاره 38
- اشاره 39
- 1. اقدامات عملی پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) 39
- اشاره 47
- 2. اقدامات عملی امامان 47
- حفظ وحدت در رفتار سیاسی امام علی(علیه السّلام) 48
- اشاره 51
- حفظ وحدت در رفتار دیگر امامان 53
- اشاره 54
- الف) اندیشمندان شیعه 54
- ب) اندیشمندان اهل سنت 56
- اشاره 60
- الف) زمینه های وحدت (هستها) 61
- 1. ایمان 61
- اشاره 61
- اشاره 61
- 2. امت واحده 65
- 3. دوستی اهل بیت 66
- 5. حج 69
- 4. قبلۀ واحد 69
- 6 . اجتهاد 71
- 8 . وحدت عمل در احکام 73
- 9. جمع گرایی در عبادات 74
- 10. دشمن مشترک 75
- 11. اخوت ایمانی 76
- ب) راهکارهای وحدت آفرین (بایدها) 77
- 1. جهت دهی به شعائر اسلامی 77
- 2. همدلی در جوامع اسلامی 78
- 3. شناخت متقابل 79
- 5. تسامح در چندگرایی 82
- 7. عفو و مدارا 85
- 9. عبرت از تاریخ 87
- 10. ادب معاشرت 89
- 11. امر به معروف و نهی از منکر 90
- 12. اصلاح و آشتی 91
- اشاره 94
- 1. انحراف عقیده 95
- 3. تحجرگرایی و مطلق انگاری 97
- 4. نژادپرستی 98
- 5. ناآگاهی 99
- 6 . پیمان شکنی 101
- 7. شایعه پراکنی 102
- 8 . نفاق و دورویی 103
- 9. قهر و جدایی 103
- 10. ناسزاگویی 104
- ب) آسیبهای بیرونی 106
- اشاره 106
- 1. تجزیۀ دولتها 107
- 2. مشابه سازی دینی 109
- 4. فرقه تراشی و مکتب سازی 110
- 5 . تقویت اقلیتهای دینی 112
- 6 . تحریک ملیت پرستی 114
- 7. ترویج روشن فکری وارداتی 116
- الف) آثار وحدت گرایی 120
- اشاره 120
- اشاره 120
- 2. حفظ قدرت در برابر دشمن 122
- 3. امنیت و آرامش 123
- 4. خرسندی پیامبر رحمت 124
- 2. ضعف و سستی مسلمانان و طمع دشمن 125
- ب) پیامدهای وحدت گریزی 125
- اشاره 125
- 1. قطع کمکهای متقابل 125
- 4. چیرگی باطل گرایان 127
- 3. جنگ داخلی 127
- 5. گرفتار شدن در چنگ شیطان 128
- 7. گرفتار شدن در عذاب الهی 129
- جمع بندی و چکیده 130
می سازد و گامی در جهت وحدت با این نوع خویشاوندان به شمار می آید؛ به ویژه آنکه وصلتهای مصلحتی پیامبر پس از شکل گیری جامعه در مدینه بود که بیش از پیش نیاز به وحدت احساس می شد ازدواج آن حضرت با میمونه خواهرزن عباس بن عبدالمطلب، سوده دختر زمعه،(1) رمله دختر ابوسفیان(2) و جویره دختر حارث که رئیس قبیلۀ بنی مصطلق بود و علیه پیامبر توطئۀ فراوان کرد،(3) نمونه هایی از این وصلتهای مصلحتی بود.
رسول خدا(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) پس از هفت سال دوری از زادگاه خود، برای نخستین بار در جریان عمری القضاء از مکه دیدن می کرد. در این سفر که پیامبر برای زیارت خانۀ خدا به مکه آمده بود، با میمونه خواهرزن عباس بن عبدالمطلب که بزرگ بنی هاشم و دارای موقعیت سیاسی مهمی بود، ازدواج کرد و حتی تصمیم گرفت برای آشتی میان قریشیان و مسلمانان، مراسم این وصلت را
در مکه برگزار نماید و برای کاهش کینه ها و دشمنیهای ناشی از جنگهای بدر و اُحد، قریشیان را در این مراسم مهمان کند.
هرچند آنان با برگزاری این مراسم در مکه مخالفت کردند و به آن حضرت اجازه ندادند تا این مراسم را در زادگاه خود برگزار کند،(4) اما بی گمان این وصلت در کاهش دشمنیها و عصبیتها تأثیر مثبت داشت و رفتار قریشیان با اسلام و پیامبر را بهبود بخشید.
2. اقدامات عملی امامان
اشاره
امامان شیعه که از اصل شجرۀ نبوت اند، همچون رسول گرامی اسلام(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) از
1- نک: عباس محمود عقاد، راه محمد، ترجمۀ اسدالله مبشری، تهران، امیرکبیر، چاپ ششم، 1366 ش، ص137.
2- نک: همان، ص139.
3- نک: همان، ص138.
4- نک: ابن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج2، ص310.