- سخن ناشر 1
- مفهوم وحدت 5
- 1. همگرایی در جامعۀ جهانی 9
- گسترۀ وحدت 9
- اشاره 9
- 2. همگرایی در میان پیروان ادیان آسمانی 11
- 3. همگرایی در جامعۀ اسلامی 12
- اشاره 13
- الف) ضرورت عقلانی 13
- ب) ضرورت وحیانی 15
- اشاره 15
- 1. ارزش وحدت در قرآن 16
- اشاره 16
- اشاره 22
- 2. زشتی تفرقه در قرآن 22
- الف) وحدت در نظام تکوین 26
- اشاره 26
- ب) وحدت در امر دین 27
- ج) وحدت در نظام اجتماعی اسلام 31
- اشاره 31
- وحدت، تداوم زندگی اجتماعی 32
- اشاره 36
- الف) وحدت در گفتار 36
- ب) وحدت در رفتار 38
- اشاره 38
- اشاره 39
- 1. اقدامات عملی پیامبر(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) 39
- اشاره 47
- 2. اقدامات عملی امامان 47
- حفظ وحدت در رفتار سیاسی امام علی(علیه السّلام) 48
- اشاره 51
- حفظ وحدت در رفتار دیگر امامان 53
- اشاره 54
- الف) اندیشمندان شیعه 54
- ب) اندیشمندان اهل سنت 56
- اشاره 60
- اشاره 61
- اشاره 61
- الف) زمینه های وحدت (هستها) 61
- 1. ایمان 61
- 2. امت واحده 65
- 3. دوستی اهل بیت 66
- 5. حج 69
- 4. قبلۀ واحد 69
- 6 . اجتهاد 71
- 8 . وحدت عمل در احکام 73
- 9. جمع گرایی در عبادات 74
- 10. دشمن مشترک 75
- 11. اخوت ایمانی 76
- ب) راهکارهای وحدت آفرین (بایدها) 77
- 1. جهت دهی به شعائر اسلامی 77
- 2. همدلی در جوامع اسلامی 78
- 3. شناخت متقابل 79
- 5. تسامح در چندگرایی 82
- 7. عفو و مدارا 85
- 9. عبرت از تاریخ 87
- 10. ادب معاشرت 89
- 11. امر به معروف و نهی از منکر 90
- 12. اصلاح و آشتی 91
- اشاره 94
- 1. انحراف عقیده 95
- 3. تحجرگرایی و مطلق انگاری 97
- 4. نژادپرستی 98
- 5. ناآگاهی 99
- 6 . پیمان شکنی 101
- 7. شایعه پراکنی 102
- 9. قهر و جدایی 103
- 8 . نفاق و دورویی 103
- 10. ناسزاگویی 104
- ب) آسیبهای بیرونی 106
- اشاره 106
- 1. تجزیۀ دولتها 107
- 2. مشابه سازی دینی 109
- 4. فرقه تراشی و مکتب سازی 110
- 5 . تقویت اقلیتهای دینی 112
- 6 . تحریک ملیت پرستی 114
- 7. ترویج روشن فکری وارداتی 116
- الف) آثار وحدت گرایی 120
- اشاره 120
- اشاره 120
- 2. حفظ قدرت در برابر دشمن 122
- 3. امنیت و آرامش 123
- 4. خرسندی پیامبر رحمت 124
- ب) پیامدهای وحدت گریزی 125
- 1. قطع کمکهای متقابل 125
- 2. ضعف و سستی مسلمانان و طمع دشمن 125
- اشاره 125
- 3. جنگ داخلی 127
- 4. چیرگی باطل گرایان 127
- 5. گرفتار شدن در چنگ شیطان 128
- 7. گرفتار شدن در عذاب الهی 129
- جمع بندی و چکیده 130
اسلامی ایران، یعنی قانون اساسی، نیز مورد توجه قرار گرفته است:
به حکم آیۀ کریمۀ «إِنَّ هَذِهِ أُمَّتُکُمْ أُمَّهً وَاحِدَهً وَأَنَا رَبُّکُمْ فَاعْبُدُونِ» (1) همۀ مسلمانان یک امت اند و دولت جمهوری اسلامی ایران موظف است سیاست کلی خود را بر پایۀ ائتلاف و اتحاد ملل اسلامی قرار دهد و کوشش پیگیر به عمل آورد تا وحدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام را تحقق بخشد.(2)
مقام معظم رهبری آیی الله خامنه ای نیز که چهره ای اسلام شناس و مدافعی راستین برای وحدت مسلمانان است، برای تحکیم وحدت در جامعۀ اسلامی اقداماتی ارزنده و ابتکاراتی سازنده صورت داد که از آن جمله می توان به نام گذاری سال 1386 ش به نام «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» در بیانیۀ بهاریۀ ایشان اشاره کرد:
ملت ما باید هشیار باشد. تلاش برای سازندگی کشور و عمده تر و مهم تر از آن، تلاش برای اتحاد کلمه و یک پارچگی ملی و اتحاد امت اسلامی ادامه یابد. عاقلانه، هوشیارانه، خردمندانه و مدبرانه بایستی این اتحاد را حفظ کرد و روز به روز تقویت کرد. من به همین جهت به مسئلۀ اتحاد کلمۀ ملتمان اهمیت می دهم و به نظر من، امسال سالِ «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» است؛ یعنی در درون ملت ما اتحاد کلمۀ همۀ آحاد ملت و قومیتهای گوناگون و مذاهب گوناگون و اصناف گوناگون ملی، و در سطح بین المللی، انسجام میان همۀ مسلمانان و روابط برادرانه میان آحاد امت اسلامی از مذاهب گوناگون و وحدت کلمۀ آنها.(3)
ب) اندیشمندان اهل سنت
بسیاری از دانشمندان اهل سنت و جماعت به ضرورت وحدت در جامعۀ
1- انبیاء (21)، آیۀ 92.
2- قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تهران، ادارۀ کل قوانین و مقررات کشور، چاپ اول، 1368 ش، اصل 11.
3- پیام مقام معظم رهبری به مناسبت حلول سال 86 .