وحدت و همگرایی در اندیشه اسلامی صفحه 61

خاندان پیامبر، اشتراک در امور سیاسی، مانند ضرورت تشکیل حکومت، انتخاب زمام دار عادل و توجه به دشمن مشترک، اشتراک در جواز اجتهاد، اشتراک در منابع فقهی، یعنی قرآن، سنت، عقل و اجماع، و همچنین اشتراک در انجام امور عبادی و فروعات عملی، همه و همه نمونه هایی از اصول مشترک میان فرق اسلامی است.

این مبحث که دربارۀ عوامل و راهکارهای مؤثر در ایجاد وحدت است، در دو بخشِ «زمینه های وحدت» (هستها) و «راهکارهای وحدت آفرین» (بایدها) تنظیم یافته است.

الف) زمینه های وحدت (هستها)

اشاره

وحدت و همگرایی که تجلّی جامعۀ آرمانی است، عناصر و پیش زمینه هایی ویژه دارد که جامعۀ توحیدی را از دیگر جوامع بشری متمایز و ممتاز می سازد:

1. ایمان

اشاره

ایمان عاملی مؤثر در ایجاد وحدت و همگرایی در جامعۀ اسلامی است؛ چرا که ایمان آدمی را حق پذیر می کند و حق پذیری به وحدت و همگرایی می انجامد. تا درخت ایمان در باغچۀ دل آدمی ریشه نکند، میوه ای شیرین به نام وحدت و همگرایی حاصل نمی شود؛ چرا که ایمان بذر دوستی را در دلها می افشاند، دلها را به یکدیگر نزدیک و مهربان می سازد و جامعۀ ایمانی را حول محوری واحد گرد می آورد. این بدان سبب است که نور ایمان، هم هدف را مشخص می سازد و هم راه را روشن می کند. بدیهی است که هرگاه راه و هدف، هر دو روشن گردند، جامعۀ ایمانی تنها همان راه را در پیش می گیرد و در شعاع نور ایمان، تنها به سوی همان هدف ره می سپارد؛