وحدت و همگرایی در اندیشه اسلامی صفحه 77

هم از سوی مادر، برادرند؛ پدرشان نور و مادرشان رحمت است.(1)

نیک روشن است که تا وقتی این پدر و مادر در کانون خانوادۀ بزرگ اسلامی نور افشانند و رحمت خویش را بی دریغ در فضای این کانون بگسترانند، وحدت و همگرایی در جامعۀ اسلامی تداوم می یابد. درست به همین دلیل است که قرآن کریم تمامی مؤمنان را برادر یکدیگر معرفی کرده(2) و دستور داده تا اگر میان آنان اختلافی رخ دهد، به اصلاح میان آنان بپردازند.(3)

گزیدۀ سخن آنکه هرچند مسلمانان به لحاظ نژاد، زبان، فرهنگ و منطقۀ جغرافیایی، از تنوع برخوردارند، اما در عین تنوعها و تفاوتها، وارث فرهنگی همسان و مشترک اند؛ چرا که در بسیاری از مسائل اعتقادی و فروعات عملی اشتراک دارند. بدیهی است که این وحدت و اشتراک فرهنگی، در طرز تفکر، آداب، سنن و روابط اجتماعی و خانوادگی آنان نمودار است و نقشی مؤثر در ایجاد وحدت و حفظ آن در جامعۀ اسلامی دارد.

ب) راهکارهای وحدت آفرین (بایدها)

1. جهت دهی به شعائر اسلامی

از آن رو که شعارها اغلب با نوعی حماسه همراه است و تبیین و عملی ساختن آن، احساسات دیگران را تحریک می کند، بر فرقه های اسلامی بایسته است تا آنجا که شرایط و موقعیت زمان اجازه می دهد، شعارهای

1- شیخ مفید، المسائل العکبریی، بیروت، دار المفید، چاپ دوم، 1414 ق، ص94؛ محمدباقر مجلسی، بحارالانوار، ج64 ، ص74.
2- حجرات (49)، آیۀ 10.
3- حجرات (49)، آیۀ 9.