وحدت و همگرایی در اندیشه اسلامی صفحه 79

حتی اگر تأکیدات فراوان اسلام بر همگرایی در جامعۀ اسلامی را در نظر نگیریم، جای بسی شگفتی است که مسلمانان به دور از هرگونه واکنش منفی، با دیگر اقوام غیر مسلمان رابطه دارند و به خوبی زندگی می کنند،

ولی نسبت به هم کیشان خود حساسیت نشان می دهند و به یکدیگر توهین می کنند! شرم آورتر آنکه گاهی این حساسیتها به درگیریهای خونین می انجامد!

3. شناخت متقابل

آن گاه که سخن از وحدت و همگرایی در جامعۀ توحیدی است، شناخت درست مکتب اسلام و آشنایی با اعتقادات دیگر فِرَق اسلامی امری ضروری است؛ چرا که دین منهای علم و آگاهی، چیزی جز تفرقه و پراکندگی در دامن خود نمی پروراند، همان طور که هم زیستی فِرَق اسلامی بدون شناخت یکدیگر، چیزی جز کینه و دشمنی در پی ندارد. سخن امام علی(علیه السّلام)‰ دلیلی روشن بر این مطلب است که فرمود: «الناس أعداء ما جهلوا»؛ مردم با آنچه که نمی دانند دشمنی می کنند.(1)

بنابراین، اگر برادران اهل سنت، شیعیان و باورهایشان را به خوبی بشناسند و تمایز میان آنان و فرقۀ غُلات را بدانند، درخواهند یافت که نه خدای آنان علی(علیه السّلام)‰ است، نه قرآنشان مصحف فاطمه(علیها السّلام)… است و نه قبلۀ آنان کربلا و نجف؛ همچنان که اگر شیعیان نیز برادران اهل سنت را به خوبی بشناسند و تفاوت میان آنان و ناصبیها را بدانند، خواهند فهمید که اهل سنت نیز اهل بیت رسول خدا‹(صلّی الله علیه و آله وسلّم ) را قبول دارند و به آنان احترام ویژه می گذارند. بی جهت نیست که از دیرباز گفته اند: «المسلمون إذا تعارفوا تآلفوا».