دو مکتب در اسلام جلد اول صفحه 213

چون هارون به مکه وارد شد، بر منبر برآمد و برای مردم به سخنرانی پرداخت . پس به زیر آمد و به درون مکه رفت و دو فرزندش ، محمد بن عبدالله ، (امین و مامون ) را فراخواند و تعهد نامه زیرا را بر محمد(امین ) آن را بنوشت و بر انجام آن سوگندها خورد و با پدرش رشید عهد و پیمان بست .

هارون با مامون نیز چنین کرد و از او هم عهد

و پیمان گرفت . پیمان نامه ای که محمد امین به املای هارون و به خط خودش برای هارون نوشته ، از این قرار است :

بسم الله الرحمن الرحیم

این نوشته ای است برای بنده خدا هارون ، امیرالمومنین که محمد فرزند هارون آن را در حالی که از سلامتی بدن و عقل و اختیار کامل برخوردار بوده ، نگاشته است : هارون مرا به ولیعهدی خود برگزید تا پس از وی زمام امور کشور را به دست گیرم و بیعت مرا بر گردن مردم نهاده و برادرم عبدالله ، فرزند امیرالمومنین ، را با رضایت و موافقت من ولیعهد و خلیفه من بر همه امور مسلمانان قرار داده و حکومت خراسان را با همه توابع و مرزها و شهرها و سپاهیان و مالیات و طراز و پست و بازرسی و بیت المال و زکات و عوارض شهری و گمرکی و تمام امور آن سامان را در زمان حیات و پس از مرگش در عهده او نهاده ، از من تعهد گرفت است تا آن چه را که امیرمومنان برای برادرم (مامون ) از بیعت و ولایتعهدی و حکومت و خلافت و امور مسلمانان پس از من برای او مقرر داشته است ، محترم شمرم و به کار بندم ...

طبری در دنباله آن می نویسد:

امین و مامون در درون کعبه با خط خود و در برابر تمام کسانی که از خانواده امیرالمومنین در آن سال به حج آمده بودند، و نیز سران سپاه و ملازمان و داوران و پرده داران کعبه ، تعهد نامه های خود را نوشتند و آنها هم ذیل آن تایید و گواهی

نمودند . سپس امیرالمومنین هارون ، آنها را به پرده داران کعبه سپرد و مقرر داشت تا هر دو تعهد نامه را در داخل کعبه بیاویزند. و چون از آن کارها در درون کعبه بپرداخت ، فرمان داد تا قضاوت و داورانی که شاهد بر عهدنامه ها بوده اند و همه کسانی را که در آن سال به حج و عمره آمده ، و نیز نمایندگانی که از شهرهای دور و نزدیک در مکه گردآمده بودند، با خواندن آن تعهد نامه ها از محتوای آن آگاهԘǙƠسازند و آنان را خوب تفهیم کنند تا به خاطر بسپارند و به هنگام بازگشت ، برادران خویش و همشهریهای خود را از آن آگاه نمایند. آنها نیز فرمان بردند و هر دو تعهدنامه را در مسجد الحرام بر مردم خواندند تا جایی که همه مردم از مفاد و مضمون آن آگاه گردیدند... (481)

شهرت امیرالمومنین(ع)به وصی پیغمبر وانتشاراین لقب دراشعارصحابه وتابیعین

در آغاز اسلام