دو مکتب در اسلام جلد دوم صفحه 169

بر آن است که انجام عمره در ماههای حج بی شک فضیلتش از ماه رجب بیشتر است .

و نیز گفته است : مسلم است که خداوند برای پیامبرش بهترین و شایسته ترین اوقات عمره را برگزیده و فضیلت عمره در ماههای حج ، همانند انجام مناسک حج است در ماههای ویژه آن . و این ماهها را خداوند ویژه انجام چنین اعمالی و زمان آن قرار داده است . عمره حج اصغر است ، و بهترین موقع انجام آن ، ماههای حج می باشد که ذی قعده میان آن قرار گرفته و این همان چیزی است که خداوند برای ما برگزیده است و هر که را بهره ای از علم و خرد باشد، آن را در می باید (632).

پس از بیان روش مشرکان در عمره و سنت پیامبر خدا (ص ) در آن مورد، بار دیگر به مساءله متعه در کتاب خدا و سنت پیامبر باز می گردیم ، و به دنبال آن ، از اجتهاد عمر در آن مورد سخن خواهیم گفت .

متعه الحج (عمره تمتع ) در قرآن

خداوند جمع بین عمره و حج را در ماههای حج ، با برخورداری از هر گونه حلالی بین آن دو، بر خلاف روش مشرکان مقرر داشته و در قرآن کریم فرموده است : فاذا اءمنتم فمن تمتع بالعمره الی الحج فما استیسر من الهدی فمن لم یجد فصیام ثلاثه ایام فی الحج و سبعه اذا رجعتم تلک عشره کامله لمن لم یکن اهله حاضری المسجد الحرام و اتقوا الله و اعلموا ان الله شدید العقاب . یعنی و چون ایمنی یافتید، پس هر کس به واسطه عمره تا هنگام حج بهره

برده ، پس در حد امکان قربانی کند، و هر کس که نیابد، سه روز در ایام حج ، و هفت روز به هنگام بازگشتتان روزه بدارد، این ده روز کامل است . و این برای کسی است که خانواده اش مقیم مسجد الحرام مکه نباشد. از خدا بترسید که خداوند سخت کیفر است (633).

در این آیه خداوند بهره بردن عمره حج را برای کسی مقرر داشته که خانواده اش ساکن مسجد الحرام نبوده و آرامش یافته باشد. و در آیه بعد می فرماید: الحج اشهر معلومات ماههای حج معلوم است . پس جمع بین عمره و حج باید در ماههای حج باشد. و هر دو آیه با کمال وضوح بر این حکم شرعی دلالت دارند. و بر حسب روایت بخاری در صحیحش ، عمران بن حصین صحابی نظر به همین مورد دارد که می گوید:

آیه تمتع در کتاب خدا نازل شده و ما با رسول خدا (ص ) آن را به جا آورده ایم و حرمت آن در قرآن نیامده ، و پیامبر خدا هم تا زنده بود آن را نهی نکرده است ...(634).

همین حدیث در بیان مسلم چنین آمده است : آیه متعه در کتاب خدا آمده یعنی عمره تمتع و رسول خدا (ص ) ما را به انجام آن امر فرموده و پس از آن هم آیه ای که آیه متعه حج را نسخ کرده باشد فرود نیامده ، و پیامبر خدا هم تا زنده بود آن را نهی نکرده است ...(635).

مفسران قرآن و دیگر دانشمندان نیز بر این امر متفقند و در این مورد اختلافی وجود ندارد. و شگفت اینکه خداوند