- پیشگفتار 1
- اشاره 6
- اشاره 8
- رعایت حق و پیمان 11
- کرامت و گذشت 11
- وفای به عهد 11
- انس با دانش 12
- شجاعت 13
- بزرگی ارزش انسان 13
- ارزش انسان 13
- آرزوهای بلند 14
- نردبان ترقی و سقوط 14
- شرافت 14
- تفاخر 14
- دعا برای بدست آوردن همّت والا 15
- چگونه به اوج همّت برسیم ؟ 15
- مقایسه صاحبان همّت 15
- خداوند 16
- توکّل بر خدا 16
- دوری از دون همّتی 16
- همّت به سوی خدا خواهی 17
- بردباری و وقار 19
- طمع نداشتن 19
- عزّت و سربلندی 19
- شجاعت 20
- اندوه 20
- همّت مؤمن کار و تلاش 20
- رو آوری به جوانمردان 21
- کم شدن اهتمام دنیائی 22
- اشاره 23
- تنگ حالی 24
- رنج روحی 25
- اندوه 25
- همّت نردبان عظمت 26
- همت والا مقصد عالی 26
- انجام وظیفه، روزی با خدا 28
- اشاره 30
- الف: نشانۀ همّت های ناپسند و زیان بار 31
- همّت برای شکم 31
- پرخوری گوش همّت را کر می کند 31
- همّت برای خوراک 31
- حسرت بر داشته های دیگران 32
- امور احمقانه 32
- همّت منافق 32
- امور بی ارتباط با انسان 33
- نداشتن مردانگی 33
- از بین رفتن فضیلت ها 33
- همّ و غم دنیایی 34
- ب: آثار و پیامدهای همّت باطل و پست 34
- دوری از خدا 34
- فقر و نیازمندی 35
- خُسران 35
- گناه 35
- طولانی شدن اندوه های قیامت 36
- ادا نکردن فرائض 36
- عدم دستیابی به پیروزی 37
- خروج از دایرۀ مسلمان 37
- اظهار تنگ دستی 38
- همّت برای امور بی فایده 38
- نفرت پیامبر صلی الله علیه و آله 39
- اشاره 40
- خدا 40
- الف: همّتهای مطلوب چیست ؟ 40
- اطاعت خدا 41
- اصلاح نفس 42
- دور اندیش 43
- نماز، روزه و عبادت 43
- پس از مرگ 44
- نجات از بلا و عذاب 44
- اموری که در آخرت همراه انسان است 45
- دنیا و آخرت 46
- اصلاح آخرت 46
- همّت در امر لازم 47
- همّت برای مایحتاج 47
- اندوه برای رفع حاجت برادر مؤمن 48
- اهتمام به امور مسلمین 48
- رسیدن به اوج خوبی 49
- ب: نتایج پایبندی به همّت های ارزشمند 49
- نجات از آتش 49
- عزّت و بی نیازی 50
- کفایت امور دنیا و آخرت 50
- دریافت کامل روزی دنیا 51
- بهره مندی از عنایت خاص خدا 52
- فرمانبری از خدا 53
- اصلاح عیوب 53
- اشاره 58
- شناخت خدا 59
- امور جاویدان 59
- اثبات خدا 60
- حکمت اختلاف همّت ها 60
- خواسته های مردم در دنیا 62
- قناعت در مصرف 64
- پرهیز از اجیر شدن (خود اشتغالی) 64
- همّت کم و پائین 64
- اشاره 66
- الف - موجب تقویت و آرامش دل 68
- ب - موجب وسعت رزق 68
- اشاره 70
- دوست خدا 70
- آمرزش از گناه 71
- تجارت برکت خدا 71
- فزونی عقل 72
- کمک از جانب خدا 72
- روحیه خود باوری 73
- بی نیازی از مردم 73
- ثواب جهاد در راه خدا 74
- صورتی چون ماه 74
- برترین عبادت 75
- اشاره 76
- کار کردن امام کاظم علیه السلام در شدّت گرما 77
- کرامت کارگر: 81
- بیمه کارگران 83
- توجه حکومت به کارگران 84
- پاداش کارگر برتر از مجاهد در راه خدا 84
- در مشقّت ها و سختی ها هم از کار دست مکش 88
- راه چاره را نباید بسته دید 89
- کار وسیله، روزی با خدا 90
- میانه روی در کار 92
- کارگر محبوب خدا 92
- اشاره 94
- الف: پیامدهای منفی نداشتن شغل 94
- از دست رفتن سرمایه 94
- بیکار دین فروشی می کند 95
- بیزاری خداوند 96
- مستجاب نشدن دعا 96
- ناراحتی امام علیه السلام 97
- کاهش خرد 98
- ب: آثار مخرّب رها نمودن حرفه 98
- نابودی خرد 98
- زائل شدن دو سوم عقل 100
- ترک تجارت کار شیطان است 101
- دشمنی و جنگ با خود 102
- بی اعتباری 102
- اشاره 106
- انگیزه ای کار 107
- دین فروشی نکنید 108
- کاسب راستگو 108
- اخلاص در کار 108
- کار کردن با وضو 109
- صبح زود به دنبال کار رفتن 110
- مداومت در کار 111
- کار، تا سر حدّ توانایی 111
- مداومت با آگاهی 112
- در هر کاری معیار و الگو لازم است 112
- کارگزار باید متخصصّ و تعهّد عمل داشته باشد 112
- کار را به کاردان بسپارید 113
- اتقان در کار 113
- ترک وطن در طلب رزق 114
- کار در شهر خود 114
- کارهای ناچیز را به دیگران بسپارید 115
- کار کردن در سایه 115
- بیرون رفتن از خانه 116
- کار اطاعت خداست 117
- اشاره 117
- بکارگیری سرمایه را خدا دوست دارد 119
- کار آبرومندی است 120
- اشاره 123
- بافندگی 127
- اشاره 129
- کشاورزی 131
- احیاء زمین 133
- باغبانی و کشاورزی 134
- حفظ گیاهان 134
- کشاورزان گنج های مردم 136
- کشاورزی، خیاطی 136
- کشاورزی و دامداری 138
- تولید نخل 140
- کاشتن درخت صدقه 141
- کاشت درخت صدقه جاریه 142
- درخت را قطع نکنیم 143
- تدریس قرآن و معارف 144
- آسیابانی 144
- به کاری که یک بار از آن بهره برده ای بپرداز 145
- یافتن شغل پر درآمد 146
- صرّافی 146
- برده فروشی 148
- خیاطی رسول خدا صلی الله علیه و آله 149
- ریسندگی برای زنها 149
- خیاطی و ریسندگی 149
- حکمت کار کردن 150
- تجارت 153
- اصول صنعت گری 156
- بهره مندی از خوبی ها 157
- مردانگی 157
- ایمان 158
- کسب حلال همراه رحمت الهی 158
- باز داشتن از ستم 159
- اشاره 162
- الف: مذمّت سُستی کردن 163
- پرهیز از تنبلی و بی حوصلگی 163
- کاهلی نکنید 163
- دشمن کار 163
- فقر، فرزند کاهلی و ناتوانی 164
- تنبلی فرزند... 164
- از تنبل یاری مخواه 164
- بی بهره گی از دنیا و آخرت 165
- ب: نتایج سُستی ورزیدن در امور زندگی 165
- ادا ننمودن حقوق دیگران 166
- تباهی آخرت 166
- آفت موفقیّت 166
- ناکامی در آرزو 167
- زیان به آخرت 168
- نشانه های تنبل 169
- مستجاب نشدن دعا 169
- زوال دین و دنیا 171
- غضب خداوند 171
- قطع روزی از آسمان 172
- تن دادن به کار 172
- چرا راه تأمین رزق معلوم نیست ؟ 172
- به آنچه امید نداری امیدوارتر باش 173
- اهمّیت نان در زندگی 174
- هیچ گاه درب روزی بسته نیست 174
- تأمین رزق مایه آرامش 174
- روزی را از دست نده 175
- حسنه چیست ؟ 175
- دنیا یاور آخرت 176
- دنیا و آخرت را داشته باش 176
- برادر خود را در جریان بگذارید 177
- توانگری یاور تقوا 177
برآورده نشود، جز خودش را سرزنش نکند.
صبح زود به دنبال کار رفتن
66 -پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله: إذا أرادَ أحَدُکُمُ الحاجَهَ فَلیُبَکِّرْ إلَیها، فَإنِّی سَأَلْتُ رَبِّی عَزَّ وَجَلَّ أَنْ یُبارِکَ لِأُمَّتی فی بُکورِها(1).
هر گاه یکی از شما می خواهد کاری را انجام دهد صبح خیلی زود به سوی آن بشتابد، زیرا من از پروردگارم خواسته ام که، اول صبح را بر امّتم مبارک گرداند.
67 -امام جعفر صادق علیه السلام: إنِّی لَأُحِبُّ أَنْ أَرَی الرَّجُلَ مُتَحَرِّفاً فِی طَلَبِ الرِّزقِ؛ إنَّ رَسولَاللّٰهِ صلی الله علیه و آله قالَ:
اللّٰهُمَّ بارِکْ لِأُمَّتی فِی بُکورِها(2).
دوست دارم که مرد را برای بدست آوردن روزی، مشغول کسب و کار ببینم، همانا پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود:
بارالاها! اول صبح را بر امّتم (در طلب روزی) مبارک گردان.
68 -مُعلَّی بْنُ خُنیسٍ قال: رآنی أبُو عَبدِ اللّٰه علیه السلام
1- (1)) - من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 157..
2- (2)) - من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 157..