- پیشگفتار 1
- اشاره 6
- اشاره 8
- رعایت حق و پیمان 11
- وفای به عهد 11
- کرامت و گذشت 11
- انس با دانش 12
- بزرگی ارزش انسان 13
- شجاعت 13
- ارزش انسان 13
- نردبان ترقی و سقوط 14
- تفاخر 14
- آرزوهای بلند 14
- شرافت 14
- دعا برای بدست آوردن همّت والا 15
- مقایسه صاحبان همّت 15
- چگونه به اوج همّت برسیم ؟ 15
- دوری از دون همّتی 16
- توکّل بر خدا 16
- خداوند 16
- همّت به سوی خدا خواهی 17
- طمع نداشتن 19
- بردباری و وقار 19
- عزّت و سربلندی 19
- شجاعت 20
- اندوه 20
- همّت مؤمن کار و تلاش 20
- رو آوری به جوانمردان 21
- کم شدن اهتمام دنیائی 22
- اشاره 23
- تنگ حالی 24
- رنج روحی 25
- اندوه 25
- همّت نردبان عظمت 26
- همت والا مقصد عالی 26
- انجام وظیفه، روزی با خدا 28
- اشاره 30
- همّت برای خوراک 31
- الف: نشانۀ همّت های ناپسند و زیان بار 31
- همّت برای شکم 31
- پرخوری گوش همّت را کر می کند 31
- امور احمقانه 32
- حسرت بر داشته های دیگران 32
- همّت منافق 32
- از بین رفتن فضیلت ها 33
- نداشتن مردانگی 33
- امور بی ارتباط با انسان 33
- دوری از خدا 34
- ب: آثار و پیامدهای همّت باطل و پست 34
- همّ و غم دنیایی 34
- فقر و نیازمندی 35
- خُسران 35
- گناه 35
- ادا نکردن فرائض 36
- طولانی شدن اندوه های قیامت 36
- خروج از دایرۀ مسلمان 37
- عدم دستیابی به پیروزی 37
- همّت برای امور بی فایده 38
- اظهار تنگ دستی 38
- نفرت پیامبر صلی الله علیه و آله 39
- اشاره 40
- خدا 40
- الف: همّتهای مطلوب چیست ؟ 40
- اطاعت خدا 41
- اصلاح نفس 42
- نماز، روزه و عبادت 43
- دور اندیش 43
- پس از مرگ 44
- نجات از بلا و عذاب 44
- اموری که در آخرت همراه انسان است 45
- دنیا و آخرت 46
- اصلاح آخرت 46
- همّت برای مایحتاج 47
- همّت در امر لازم 47
- اهتمام به امور مسلمین 48
- اندوه برای رفع حاجت برادر مؤمن 48
- نجات از آتش 49
- ب: نتایج پایبندی به همّت های ارزشمند 49
- رسیدن به اوج خوبی 49
- عزّت و بی نیازی 50
- کفایت امور دنیا و آخرت 50
- دریافت کامل روزی دنیا 51
- بهره مندی از عنایت خاص خدا 52
- اصلاح عیوب 53
- فرمانبری از خدا 53
- اشاره 58
- شناخت خدا 59
- امور جاویدان 59
- حکمت اختلاف همّت ها 60
- اثبات خدا 60
- خواسته های مردم در دنیا 62
- پرهیز از اجیر شدن (خود اشتغالی) 64
- قناعت در مصرف 64
- همّت کم و پائین 64
- اشاره 66
- الف - موجب تقویت و آرامش دل 68
- ب - موجب وسعت رزق 68
- اشاره 70
- دوست خدا 70
- تجارت برکت خدا 71
- آمرزش از گناه 71
- کمک از جانب خدا 72
- فزونی عقل 72
- روحیه خود باوری 73
- بی نیازی از مردم 73
- صورتی چون ماه 74
- ثواب جهاد در راه خدا 74
- برترین عبادت 75
- اشاره 76
- کار کردن امام کاظم علیه السلام در شدّت گرما 77
- کرامت کارگر: 81
- بیمه کارگران 83
- توجه حکومت به کارگران 84
- پاداش کارگر برتر از مجاهد در راه خدا 84
- در مشقّت ها و سختی ها هم از کار دست مکش 88
- راه چاره را نباید بسته دید 89
- کار وسیله، روزی با خدا 90
- کارگر محبوب خدا 92
- میانه روی در کار 92
- اشاره 94
- الف: پیامدهای منفی نداشتن شغل 94
- از دست رفتن سرمایه 94
- بیکار دین فروشی می کند 95
- بیزاری خداوند 96
- مستجاب نشدن دعا 96
- ناراحتی امام علیه السلام 97
- ب: آثار مخرّب رها نمودن حرفه 98
- نابودی خرد 98
- کاهش خرد 98
- زائل شدن دو سوم عقل 100
- ترک تجارت کار شیطان است 101
- دشمنی و جنگ با خود 102
- بی اعتباری 102
- اشاره 106
- انگیزه ای کار 107
- دین فروشی نکنید 108
- کاسب راستگو 108
- اخلاص در کار 108
- کار کردن با وضو 109
- صبح زود به دنبال کار رفتن 110
- کار، تا سر حدّ توانایی 111
- مداومت در کار 111
- مداومت با آگاهی 112
- در هر کاری معیار و الگو لازم است 112
- کارگزار باید متخصصّ و تعهّد عمل داشته باشد 112
- اتقان در کار 113
- کار را به کاردان بسپارید 113
- ترک وطن در طلب رزق 114
- کار در شهر خود 114
- کارهای ناچیز را به دیگران بسپارید 115
- کار کردن در سایه 115
- بیرون رفتن از خانه 116
- کار اطاعت خداست 117
- اشاره 117
- بکارگیری سرمایه را خدا دوست دارد 119
- کار آبرومندی است 120
- اشاره 123
- بافندگی 127
- اشاره 129
- کشاورزی 131
- احیاء زمین 133
- باغبانی و کشاورزی 134
- حفظ گیاهان 134
- کشاورزان گنج های مردم 136
- کشاورزی، خیاطی 136
- کشاورزی و دامداری 138
- تولید نخل 140
- کاشتن درخت صدقه 141
- کاشت درخت صدقه جاریه 142
- درخت را قطع نکنیم 143
- تدریس قرآن و معارف 144
- آسیابانی 144
- به کاری که یک بار از آن بهره برده ای بپرداز 145
- یافتن شغل پر درآمد 146
- صرّافی 146
- برده فروشی 148
- خیاطی رسول خدا صلی الله علیه و آله 149
- خیاطی و ریسندگی 149
- ریسندگی برای زنها 149
- حکمت کار کردن 150
- تجارت 153
- اصول صنعت گری 156
- بهره مندی از خوبی ها 157
- مردانگی 157
- کسب حلال همراه رحمت الهی 158
- ایمان 158
- باز داشتن از ستم 159
- اشاره 162
- الف: مذمّت سُستی کردن 163
- پرهیز از تنبلی و بی حوصلگی 163
- کاهلی نکنید 163
- دشمن کار 163
- تنبلی فرزند... 164
- از تنبل یاری مخواه 164
- فقر، فرزند کاهلی و ناتوانی 164
- بی بهره گی از دنیا و آخرت 165
- ب: نتایج سُستی ورزیدن در امور زندگی 165
- ادا ننمودن حقوق دیگران 166
- آفت موفقیّت 166
- تباهی آخرت 166
- ناکامی در آرزو 167
- زیان به آخرت 168
- مستجاب نشدن دعا 169
- نشانه های تنبل 169
- غضب خداوند 171
- زوال دین و دنیا 171
- تن دادن به کار 172
- چرا راه تأمین رزق معلوم نیست ؟ 172
- قطع روزی از آسمان 172
- به آنچه امید نداری امیدوارتر باش 173
- اهمّیت نان در زندگی 174
- تأمین رزق مایه آرامش 174
- هیچ گاه درب روزی بسته نیست 174
- روزی را از دست نده 175
- حسنه چیست ؟ 175
- دنیا و آخرت را داشته باش 176
- دنیا یاور آخرت 176
- توانگری یاور تقوا 177
- برادر خود را در جریان بگذارید 177
آسیب می رساند پرهیز نماید و خلاصه لازم است، بایدها و نبایدهایی را رعایت کند تا به نتیجۀ مطلوب دست یابد.
در موضوع همّت نیز باید گفت، درست است که امامان معصوم علیهم السلام ما را به همّت در امور زندگی دنیایی و آخرتی خودمان سفارش نموده اند اما نباید توقع داشت که این مهم بدون هیچ زحمت و پیامدی حاصل و انسان مورد هیچ آزمون و امتحانی قرار نگیرد.
نمونه های ذیل گویای این مطلب خواهند بود:
تنگ حالی
30 -امیرمؤمنان علی علیه السلام: أَضیَقُ النّاسِ حالاً مَنْ کَثُرَتْ شَهوَتُهُ، وَکَبُرَتْ هِمَّتُهُ، وَزادَتْ مَؤُوْنَتُهُ، وَقَلَّتْ مَعُونَتُهُ(1).
حال کسی بیش از همه گرفته و در فشار و تنگنایی است که خواهش های نفسانی اش فراوان و همّتش بزرگ و خرجی اش زیاد و کمک [خرجی] او اندک باشد.
1- (1)) - میزان الحکمه، ج 14، ص 6676..