دو مکتب در اسلام جلد سوم صفحه 239

طبری نیز آورده است که یزید عمرو بن سعید را از حکومت مکه برداشت و ولید بن عتبه را به جایش گذاشت و او در سال 61 از جانب یزید امیرالحاج بود.

آنگاه می نویسد: ولید در مقام دستگیری فرزند زبیر برآمد، (280) اما به او دست نمی یافت . زیرا که وی سخت مراقب خود بود، پس ولید با مردم از عرفات رهسپار منی گردید و فرزند زبیر با یارانش . آنگاه عبدالله در امر ولید دست به نیرنگ زد و نامه ای به یزید نوشت که تو مردی نادان و سختگیر که به هیچ روی با راه صحیح میانه ندارد، و به پند و اندرز توجهی نمی نماید برای ما فرستاده ای ! اگر تو مردی ملایم طبع را به جای او ماءمور کنی ، امید آن می رود که کارهای پیچیده آسان ، و پراکندگی به اتحاد و اجتماع بدل گردد!

نیرنگ فرزند زبیر در یزید کارگر افتاد و او ولید را از حکومت برداشت و به جای او عثمان بن محمد بن ابی سفیان را تعیین و اعزام کرد.

نمایندگان مردم مدینه در خدمت یزید

می گوید عثمان که جوانی خودخواه و کم سن و سال بود، نه تجربه ای اندوخته بود و نه از گذشت ایام درسی آموخته ، نمایندگانی را از مردم مدینه که در میانشان عبدالله بن حنظله ، غسیل ملائکه از انصار و عبدالله بن ابی عمرو مخرومی و منذر بن الزبیر و گروه بسیاری از اعیان و اشراف مدینه

به چشم می خوردند، برگزید تا به خدمت یزید اعزام شوند.

این نمایندگان به نزد یزید رسیدند. مقدمشان را گرامی داشت و جوایزی در خور ملاحظه به ایشان عطا کرد. عبدالله ، فرزند حنظله ، را که مردی شریف و فاضل و عابد و مورد احترام بود، یکصد هزار درهم بخشید و به هر یک از هشت پسرانش که به همراه او بودند، به غیر از لباس و چارپا، ده هزار درهم جایزه داد!

گروه نمایندگان در راه بازگشت چون به مدینه رسیدند، زبان به دشنام و بدگویی از یزید گشودند و اظهار داشتند که ما از نزد کسی بازگشته ایم که دین ندارد، شراب می خورد و تنبور می نوازد و با آوازخوانان یار و همنشین است . مردی است سگ باز و با جوانان فاسد و بدکاره به شب زنده داری می پردازد. شما مردم گواه باشید که ما او را لایق خلافت ندانسته ، از این مقام خلع می کنیم .

عبدالله ، فرزند حنظله ، غسیل الملائکه ، برخاست و گفت : من از نزد کسی آمده ام که اگر بجز این فرزندانم یار و یاوری نمی داشتم با همینها علیه او قیام می کردم .

به ما گفته اند که تو را بر کشیده و گرامیت داشته و به جایزه وصله سرافرازت کرده است ! فرزند حنظله گفت : آری این چنین کرده و من عطایای او را از آن روی پذیرفته ام که به وسیله آنها قدرتی به دست آورده برای جنگ با او سپاه و ابزار جنگی تهیه کنم .