تاریخ فلسفه و تصوف صفحه 20

نیز، در جای دیگر، می گوید:

شرع بهر زندگان و اغنیاست

شرع بر اصحاب گورستان کجاست؟

آن گروهی کز فقیری بی برند(1)

صد جهت زان مردگان فانی تراند

مرده از یک رُوست فانی در گزند(2)

صوفیان از صد جهت فانی شدند

ابو مَدْیَن هم، که از مشایخ محیی الدین است، اصحاب خود را به اظهار عبادت و طاعت امر می کرد؛ چون در عقیده او فاعلی در عالم غیر خدا نیست.(3)

حاج محمدعلی: بلی، وقتی فعل و فاعل و مفعول یکی شد، نماز معنا ندارد.

از علامه حلی€ نقل شده که گفت:

من جماعتی از صوفیه را در حرم امام حسین† دیدم که نماز مغرب خواندند؛ به غیر از یک نفر... بعد از ساعتی، از یکی از آن ها سوال کردم: چرا آن یک نفر نماز نخواند؟ گفت: او چه احتیاج به نماز دارد؟! به خدا واصل شده! آیا جایز است برای واصل که حجاب قرار دهد؟! و نماز حجاب است میان بنده و خدا.(4)

تنافی سقوط شریعت با حکمت شریعت

دکتر حسین خان: حضرت آقا، اجازه می دهید؟

سیاح پیاده: بفرمایید.

دکتر حسین خان: آیا قبول دارید که انسان چیزی را از صمیم دل می پذیرد و بر طبق آن عمل می کند که دلیل و برهان داشته باشد؟ بنابراین اگر در مطالب شما چیزی باشد که دلیل و برهان در آن نباشد، ما را هیچ گونه الزامی بر پذیرش آن و عمل بر طبق آن نخواهد بود.

1- نسخه: بی سرند.
2- مثنوی معنوی، دفتر ششم، ص1030، ابیات 1535 1537.
3- فتوحات مکیه، ج2، ص222 (باب 135).
4- عین الحیاه، ص52؛ الأنوار النعمانیه، ج2، ص282.