مدیریت و فرماندهی در اسلام صفحه 13

برای فهم این مسائل کلّی، بحث فراوانی لازم است، ولی ما در اینجا چاره ای جز یک بحث فشرده نداریم.

حکومت اسلامی اهرمی برای وصول به چهار هدف بزرگ

بدون تردید، اسلام به مسأله حکومت به عنوان یک «هدف» نمی نگرد; بلکه آن را یک «وسیله» برای تحقّق بخشیدن به اهداف عالی مذهب می شمرد.

امّا این اهداف کدام است و چگونه است؟

در یک بررسی کلّی «چهار هدف عمده» بیش از همه جلب توجّه می کند که نه تنها حکومت اسلامی، بلکه مدیریّتهایی که از آن نشأت می گیرد نیز باید در مسیر این چهار حرف هدف گام بردارد:

1 آگاهی بخشیدن به انسانها

2 تربیت معنوی و احیای ارزشهای اخلاقی

3 اقامه قسط و عدل به صورت خود جوش و برخاسته از متن جامعه

4 آزادی انسانها از زنجیرهای اسارت

بهتر این است که برای درک عمق این اهداف، از خود قرآن که اصیل ترین و معتبرترین سند دینی ماست کمک بگیریم. قرآن در مورد اصل «آگاهی» و «تربیت انسانی» چنین می گوید:

«هُوَ الَّذی بَعَثَ فِی الاُْمّییّنَ رَسُولا مِنْهُمْ یَتْلُوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ

وَ یُزَکیِّهِمْ وُ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَهَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفی ضَلال مُبین; او (خداوند) کسی است که در میان جمعیّت درس نخوانده، رسولی از خودشان برانگیخت که آیاتش را بر آنها می خواند و آنها را تزکیه می کند و به آنان کتاب (قرآن) و حکمت می آموزد هر چند پیش از آن در گمراهی آشکاری بودند!»(1)

پاورقی1 سوره جمعه، آیه 2.