مدیریت و فرماندهی در اسلام صفحه 130

2 امام صادق(علیه السلام) فرمود:

«إِنَّ اللّهَ لَمْ یَبْعَثْ نَبِیّاً قَطُّ إِلاّ بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَأَداءِ الاَْمانَهِ مؤدّاهً إِلَی البَرِّ وَالْفاجِرِ; خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نکرد مگر این که راستگوئی و ادای امانت به نیکوکار و بدکار، در برنامه تعلیمات او بود.»(1)

به این ترتیب این دو اصل از اصول اساسی دعوت انبیاء و همه مذاهب آسمانی بوده است.

3 در حدیث دیگری از بعضی از یاران آن حضرت(علیه السلام) می خوانیم که:

«ما وَدَّعَناقَطُّ إِلاّ أَوْصانا بِخَصْلَتَیْنِ: عَلَیْکُمْ بِصِدْقِ الْحَدیثِ وَأَداءِ الاَْمانَهِ إِلَی البَرِّ والْفاجِرِ; امام(علیه

السلام) هرگز از ما خداحافظی نکرد مگر این که دو موضوع را سفارش فرمود: صداقت و اداء امانت، به نیکوکار و بدکار!»(2)

جائی که رعایت این دو اصل برای عموم مردم ضروری است، در مورد مدیران و فرماندهان از اهمّیّت و اولویّت ویژه ای برخوردار خواهد بود.

6 حُسن سابقه

این شرط مهم را که امروز از سوی همه مجامع و محافل جهانی و مؤسّسات مختلف به رسمیّت شناخته شده، امیر مؤمنان علی(علیه السلام) در چهارده قرن پیش، با صراحت تمام در فرمان تاریخی «مالک اشتر» بیان فرموده است; آنجا که «مالک» را مخاطب ساخته می گوید:

«إِنَّ شَرَّ وُزَرائِکَ مَنْ کانَ لِلاَْشْرارِ قَبْلَکَ وَزیراً، وَمَنْ شَرِکَهُمْ فی الأثامِ، فَلایَکُونَنَّ لَکَ بِطانَهً، فَإِنَّهُمْ أَعْوانُ الاَْثَمَهِ، وَإِخْوانُ الظَّلَمَهِ، وَأَنْتَ واجِدٌ مِنْهُمْ خَیْرَ الْخَلَفِ مِمَّنْ لَهُ مِثْلُ آرائِهِمْ وَنَفاذِهِمْ، وَلَیْسَ عَلَیْهِ مِثْلُ آصارِهِمْ، وَأَوْزارِهِمْ، وَآثامِهِمْ... أُولئِکَ أَخَفُّ عَلَیْکَ مَؤُونَهً وَأَحْسَنُ لَکَ مَعُونَهً; بدترین وزرای تو کسانی هستند که برای اشرار قبل از تو وزیر بوده اند; کسی که با آن گنهکاران در کارهایشان شرکت داشته، نباید صاحب اسرار تو باشد; آنها همکاران گنهکاران و برادران ستمکارانند; در حالی که تو می توانی جانشینان خوبی برای آنها بیابی، از کسانی که از نظر فکر و نفوذ کمتر از آنان نیستند; اما بار گناهان آنها را به دوش نمی کشند... هزینه این افراد بر تو سبکتر، و همکاریشان با تو بهتر است!»(1)

پاورقی

2 همان مدرک.