مدیریت و فرماندهی در اسلام صفحه 132

7 وراثت صالحه

بدون شک یکی از ابعاد شخصیّت انسان را مسائل ناشی از وراثت تشکیل می دهد; تا آنجا که بعضی شخصیّت آدمی را در سه بعد «وراثت» و «محیط» و «تعلیم و تربیت» خلاصه کرده، و آن را «مثلّث شخصیّت» نام نهاده اند.

البتّه ما ابعاد و عوامل سازنده شخصیّت را اینچنین محدود نمی دانیم و مسائل فراوان دیگری وجود دارد که در ترکیب بندی شخصیّت انسانی مؤثّر

است که اینجا جای شرح آن نیست; ولی به هر حال، تأثیر «وراثت» را در شخصیّت به عنوان یک عامل مهم نمی توان انکار کرد.

در قرآن مجید و روایات و زیارات، اشارات زیادی به این معنی دیده می شود.

در سوره نوح می خوانیم; این پیامبر بزرگ هنگامی که تقاضای عذاب برای مشرکان می کند، تقاضای خود را با این دلیل مقرون می سازد:

«إِنَّکَ إِنْ تَذَرْهُمْ یُضِلُّوا عِبادَکَ، وَلایَلِدُوا إِلاّ فاجِراً کَفّاراً; چرا که اگر آنها را باقی بگذاری، بندگانت را گمراه می کنند و جز نسلی فاجر و کافر به وجود نمی آوردند!»(1)

در زیارت معروف امام حسین(علیه السلام) می خوانیم:

«أَشْهَدُ أَنَّکَ کُنْتَ نُوراً فِی الاَْصْلابِ الشّامِخَهِ، وَالاَْرْحامِ الْمُطَهَّرَهِ لَمْ تُنَجِّسْکَ الْجاهِلِیَّهُ بِأَنْجاسِها; من گواهی می دهم که تو نوری بودی در پشت پدران والامقام و رحم مادران پاکدامن، هرگز آلودگیهای دوران جاهلیّت نور پاک تو را آلوده نساخت!»(2)

پاورقی

1 سوره نوح، آیه 27.

2 زیارت وارث.