مدیریت و فرماندهی در اسلام صفحه 19

نگاهی گذرا به زندگی پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)

یک نگاه گذرا به زندگی پیامبر اسلام، بعد از بعثت، نشان می دهد که زندگی پربارش به دو دوران متمایز تقسیم می شود:

1 دوران مکّه (دوران آمادگی و سازندگی)

2 دوران مدینه (دوران عمل و پیاده کردن برنامه ها)

در دوران مکّه، تمام همّت پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) متوجّه آموزشهای عقیدتی و فکری و فرهنگی بود تا دلهای تازه مسلمانان را از رسوبات شرک کاملا شستشو دهد، و آنها را برای یک حرکت بزرگ به سوی یک آئین الهی پیشرو، همراه با تشکیل یک «حکومت انسانی نیرومند و پر قدرت» به عنوان مقدّمه ای برای پیشبرد اهداف بزرگ رسالت، آماده سازد.

در این دوران 13 ساله، مسلمانان به طور مداوم تحت پوشش برنامه های تعلیماتی و فکری و فرهنگی قرار

داشته و به همین دلیل، قسمت عمده سوره های قرآن مجید در همین دوران نازل شده است; چرا که بهترین وسیله تعلیم و تربیت و آموزش و تهذیب و تزکیه و پاکسازی آنها، همین آیات بود.

مسلمانان در این مقطع موظّف بودند علاوه بر اقامه نماز در پنج وقت که درس عملی مستمرّی برای سازندگی آنها بود، شبها بپاخیزند، و به مقدار توانائی، این کتاب بزرگ آسمانی یعنی قرآن را تلاوت کنند و خود را با تعلیمات آن تطبیق دهند.

«إِنَّ رَبَّکَ یَعْلَمُ أَنَّکَ تَقُومُ أدْنی مِنْ ثُلُثَیِ اللَّیْلَ وَ نِصْفَهُ وَ ثَلُثَهُ وَ طائِفَهٌ مِنَ الَّذینَ مَعَکَ وَ اللّهُ یُقَدِّرُ اللَّیْلَ وَ النَّهارَ عَلِمَ أنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتابَ عَلَیْکُمْ فَاقْرَؤُا ما تَیَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ;

پاورقی

1 سوره احزاب، آیه 21.