مدیریت و فرماندهی در اسلام صفحه 24

مسجد، دادگاه و مرکز قضاوت پیامبر بود.

و بالاخره مسجد علاوه بر این که کانون اصلی معنویّت و پیوند با خدا و تقویت روح ایمان بود، مرکز سازماندهی تشکیلات اسلامی، در تمام زمینه ها محسوب می شد.

او می بایست دعوت خود را آشکارا همه جا عنوان کند، و صدای خود را به گوش مردم جهان برساند، در حالی که دشمنان سخت مانع بودند; و بدون تشکیلات سازمان یافته نیرومندی، وصول به این هدف غیر ممکن بود.

پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) جهت محکم ساختن اصول و پایه های حکومت اسلامی، شخصاً عهده دار اموری شد که تنها از یک رهبر بزرگ انتظار می رفت; و بهترین اساسنامه را در این زمینه تنظیم نمود.

اینها همه حکایت از مدیریّت بی نظیر پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) داشت.

درست است که همه این برنامه ها، به فرمان الهی صورت می گرفت، ولی به هر حال، تاکتیکهای فرماندهی و اصول مدیریّت، دقیقاً در آنها اجرا می شد.

مدیریّت دقیق در تمام مراحل :

بعد از ورود پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم) به مدینه، حوادثی رخ داد که هر یک چهره جدیدی از این مدیریّت الهی بود; به عنوان نمونه:

1 ارائه عدل اسلامی در آغاز ورود

نه تنها در آن روز که محمّد(صلی الله علیه وآله وسلم) جوان نوخاسته ای بود با تدبیر فوق العاده خود اختلافی را که میان قبائل قریش، بر سر نصب «حجرالاسود» بعد از ماجرای سیل رخ داده بود و بوی خون می داد، برطرف ساخت و دستور داد سنگ را در وسط

پارچه ای گذارده و هر کدام گوشه ای از آن را گرفته و به محلّ نصب آورند و شخصاً آن را در جای خود گذارد، و غائله را برچید(1): بلکه بعد از هجرت به مدینه در مواردی که ممکن بود از حادثه ساده ای، اختلاف بزرگی به وجود آید، با استفاده از روشهای بسیار ظریف، زمینه های اختلاف را بکلّی برمی چید و با مدیریّت والای خود، به غائله پایان می داد.