نقش ائمه علیهم السلام در احیای دین جلد 1 صفحه 79

مقدّمه(یادآوری مباحث گذشته)

اشاره

ما در بحث های مقدّماتی خویش،به بررسی چند اصطلاح مهمّ اسلامی پرداختیم:«اله»، «ربّ»،«اللّه»،«عبد»،«هدایت»و«اسلام».پس از تحقیق در مورد پنج اصطلاح اوّل،به بحث پیرامون اصطلاح اسلام رسیدیم،و در ضمن بررسی آن،حدیث مشهور پیامبر را مطرح نمودیم.

ما اصطلاح بسیار مهمّ«اسلام»را در مباحث گذشته به تفصیل مورد ارزیابی قرار داده ایم.بنابراین در اینجا به اختصار از کنار آن می گذریم.

در درس گذشته،به حدیث شریف پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم استشهاد شد که در آن فرموده بودند:

«روزگاری بر مردم می آید که از قرآن جز رسم آن-یعنی نوشته اش-باقی نماند،و از اسلام هم جز نام،چیز دیگری باقی نباشد.مردم به این اسم نامیده می شوند،ولی آنها دورترین اشخاص،از اسلام هستند...»و گفتگو بر سر این قسمت از آن داشتیم که«از اسلام جز اسم آن،چیز دیگری باقی نخواهد ماند».می خواستیم بدانیم که اسلام در زمان پیامبر،به چه شکل بوده و بعد به چه شکل درآمده است.

دیدیم که خداوند،بر اساس ربوبیّت خویش،باید مخلوقات خود را تربیت کرده نشو و نما بدهد و تا سر حد کمال برساند.ربوبیّت حقیقی نیاز دارد که احتیاج های مربوب،به طور دقیق شناخته شده باشد،و به آن اندازه که لازم است و در حدّی که از افراط و تفریط به دور باشد،تأمین گردد.قوانین غیر قابل تغییر الهی،در سرتاسر خلقت،و قوانین وضعی او در جهان انسانی،همه و همه از سرچشمۀ ربوبیّت حق جوشیده است،و راهی به سوی کمال تکوینی و تشریعی در سراسر پهندشت آفرینش می باشد.