نقش ائمه علیهم السلام در احیای دین جلد 2 صفحه 100

گمراه کنند.» (1)

و عبد الرّحمن بن عوف روایت می کند:

«عمر پیش از مردن،اصحاب پیامبر را از نقاط مختلف در مدینه گرد آورد؛ابو ذر و....به آنها گفت:این احادیث چیست که از پیامبر در جهان پراکنده کرده اید؟!

گفتند:ما را[از روایت حدیث پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم]نهی می کنی؟!

گفت:نزد من بمانید.به خدا سوگند تا من زنده ام،از من جدا نخواهید شد.ما بهتر می دانیم کدامین حدیث را از شما بپذیرم و کدام را رد کنیم.

و ایشان در مدینه نزد عمر بودند تا عمر مرد.» (2)

و نیز به همین دلیل،عمر بانوان پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم را از سفر حجّ و عمره منع کرد. (3)چرا که در میان آنان بانویی مانند«امّ سلمه»بود که عمر نمی توانست او را کنترل کند که حدیث مخالف سیاست حکومت،از پیامبر روایت نکند.

این منع همچنان در زمان حکومت عمر جاری بود تا اینکه در آخرین سال حکومتش آنها را تحت نظارت عثمان و عبد الرّحمن بن عوف،با خود به حج برد.آن دو نمی گذاشتند کسی نزدیک آنها بشود. (4)

سیاست ساختن ذوی القربی و اهل بیت برای پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم

با فتوحات بسیار در عصر عمر،مردمان هزاران شهر که با پدیده ای تازه به نام اسلام مواجه شدند،با ولع و اشتیاق فراوان،خواهان شناسایی دین اسلام و تاریخ اسلام بودند.

دستگاه خلافت برای شناسایی اسلام،تلاوت قرآن و آنچه از سنّت پیامبر را که با سیاست حکومت موافق بود و آنچه را خود خلفا مقرّر داشته بودند،معرّفی می کرد.ولی برای شناسایی تاریخ اسلام با مشکلی سخت مواجه بود.

این مشکل از آنجا ناشی می شد که تازه مسلمانان برای شناخت تاریخ اسلام،خواهان شناسایی زندگانی پیامبر اسلام بودند و اینکه این اسلام چگونه اینچنین پیش رفته،و چه کسانی در پیشروی

1- 1) -شرح نهج البلاغه(ابن ابی الحدید).
2- 2) -منتخب کنز العمّال 61/4.
3- 3) -طبقات(ابن سعد)208/8-209.
4- 4) -تفصیل این امر را در فصل«عایشه به حج می رود»در جلد اوّل«نقش عایشه در تاریخ اسلام»،مطالعه فرمایید.