نقش ائمه علیهم السلام در احیای دین جلد 2 صفحه 106

علّت نهی عمر از روایت حدیث و پرسش از تفسیر قرآن

در بیان سیاست ابو بکر در مورد حدیث و سنّت پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم اشارۀ کوتاهی به علّت جلوگیری از نشر حدیث پیامبر داشتیم.اکنون آن مجمل را مفصّل تر بیان می نماییم:

قریش از آغاز بعثت در مکّه،نسبت به پیامبر و مسلمانان،کارشکنی ها و آزارهای بی شماری روا داشت.پس از هجرت به مدینه نیز در جنگ های بدر و احد و خندق و داستان حدیبیّه،دشمنی خود را نسبت به مسلمانان نشان داد.در برابر آنها،اوّلین مسلمان«علی»بود،حامی اصلی اسلام پدرش،«ابو طالب»بود،یاور فداکار پیامبر«خدیجه»،مادر«فاطمه»بود.همچنین در جنگ های با قریش،قهرمان مسلمان«علی»بود و ارتش فداکار اسلام،«انصار»بودند که تفصیل آن در سیرۀ پیامبر بیان شد.

و نیز مصداق آیۀ إِنَّما یُرِیدُ اللّهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ... (1)،پیامبر و علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السّلام بودند.

و مصداق آیۀ مباهله: فَقُلْ تَعالَوْا نَدْعُ أَبْناءَنا وَ أَبْناءَکُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَکُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَکُمْ... (2)،علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السّلام بودند.

و در آیۀ وَ آتِ ذَا الْقُرْبی حَقَّهُ (3)،دستور اعطای فدک به فاطمه،دختر پیامبر وجود داشت و....

بدین سبب دستگاه خلافت می بایست از نشر حدیث و سنّت پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم جلوگیری نماید و همچنین از سؤال از تفسیر قرآن منع کند و بزند و خونین کند و زندانی سازد،تا حقیقت مخالفان علی و غصب کنندگان خلافت او و معارضان خاندان پیامبر،و نیز فداکاریهای انصار،بر مسلمانان خارج از مدینه روشن نگردد.از سوی دیگر برای دستگاه خلافت لازم بود تا روایت هایی در تأیید سیاست خلفا ساخته شود که بخش کوچکی از آن را در گذشته دیدیم و در آینده نیز خواهیم دید.

این کار در عصر خلافت ابو بکر بنیان گذاری شد و در عصر خلافت عمر شدّت یافت.

دستگاه خلافت به جای سنّت و حدیث پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم در جامعۀ اسلام بدل هایی برای آن آوردند که در بحث بعدی ملاحظه خواهید فرمود.

1- 1) -احزاب:33. [1]
2- 2) -آل عمران:61. [2]
3- 3) -اسراء:26. [3]