نقش ائمه علیهم السلام در احیای دین جلد 2 صفحه 332

«دارمی»نیز پس از آنکه به چندین آیه-که در آنها دربارۀ قرآن،لفظ«نزول»(نازل شد،فرود آمد)به کار رفته-استشهاد می کند،می گوید:

«این آیات و مانند آن زیاد است،و همۀ آنها دلالت دارد بر آنکه خداوند عزّ و جلّ قرآن را از نزد خود و از آسمان فرستاده است.اگر چنان بود که این گمراهان ادّعا می کنند که او(باری تعالی) زیر زمین و بالای زمین می باشد،همچنان که بر فراز عرش و بالای آسمان هفتم قرار دارد،در این صورت خداوند می فرمود:قرآن را از پایین به بالا آوردیم،یا قرآن را برای تو درآوردیم،یا بالا آوردیم و مانند این تعبیرها.

بنابراین،ظاهر قرآن و باطن قرآن،بر آنچه گفتیم دلالت دارد و نیازی به تفسیر کردن ندارد.

عوام و خواصّ مردم همگی آن را می فهمند و جای هیچ گونه تأویل در این باره نیست.» (1)

خبر معراج:

دارمی می گوید:

«پیامبر در خبر معراج بیان فرموده که او را از آسمانی به آسمانی بالا بردند تا به سدره المنتهی، بالای هفت آسمان رسید.اگر خداوند در همه جا بود-چنان که اینان پنداشته اند-اسراء(سیر دادن شبانه)و براق و معراج معنی نداشت!پیامبر را نزد چه کسی به آسمان می بردند،در حالی که به گمان دروغ شما خدا با او و در خانه اش بود،و هیچ حجابی بینشان نبود؟!» (2)

سپس دارمی خبر معراج را به روایت ابو ذر،از پیامبر صلّی اللّه علیه و آله و سلّم نقل می کند.

*** روایت های گذشته سبب شده است تا دانشمندان مکتب خلفا،آیاتی از قرآن را بر وفق عقیدۀ تجسیم،تأویل نمایند؛همچنان که دارمی در«باب النّزول»از کتابش،همین روش را داشته می گوید:

«از جمله آیاتی که به آن،علیه کسانی که منکر نزول خداوند می باشند،استدلال می شود و حجّت برای آنها آورده می شود،قول خداوند تبارک و تعالی می باشد که فرمود: