جلوه های نور صفحه 32

آنجا که به خدا پناه می بریم باید از زبان هم به خدا پناه بریم و تکرار این استعاذه را فراموش نکنیم که خود را بر فراز قلب ما ، پنهان نموده است .

س ه 6/1/63

دل

دل یا قلب از جهت معنا باطنِ انسانیِ شخص است و نقطه ابتداء و انتها و مرکزی نفس و روح یا جان می باشد . و این که پروردگار جلّت عظمتُه در آیه مبارکه فوق در کنار گوش و چشم ، دل را نیز مسئول ، ذکر فرموده ، به

این واقعیّت است که کِشتگاه شنیدن ها و دیدن ها ، و مرکز تعقّل و نتیجه گیری ، و رضا و تسلیم است . و وقتی آیا سینه ات را گسترش ندادیم ، باز به همین معناست ، منتها گاهی احساس اثر و تشابه لفظ باعث ادغام معنی است ، مثلا وقتی انقلابی روحی به ما دست می دهد ، دستگاه پیچیده اعصاب ما به شدّتْ عمل کرده و عکس العمل نشان می دهد ، و در این رابطه ، انعکاس طبیعی در بدن و بالاخص در مرکز گردش خون ، در قفسه سینه ، حادث می شود که برای همه قابل درک است ؛ طپش قلب ، گلگونی سیما ، یا رنگ پریدگی ، لرزش ، ترس ، سکته و حتّی پیریِ آنی یا تدریجی ، عوارض آن است ، و در هر مرحله یکی دیگری را از معنا و ماده تداعی می نماید .

و اما آنجا که نفس بخواهد ، تمایل می یابد ، و این تمایل اگر شیطانی باشد و یا از هوای نفس امّاره ، از محدوده شرع خارج است ، و همگون شعله ای است که با گذشت عمر و ضعف بدنی گاهی رو به کاهش می نهد و وَبال بر جای می گذارد و زمانی تا حدّ کفر و نفاق تثبیت می گردد و به خلود در دوزخ می پیوندد و در این رهگذر چه بسیار که نهال نیک بختی ها را می سوزاند و واقعیّت های انسانی را دود و خاکستر می نماید و اما خواستن ها وقتی در حدّ غائی مشروع و ربّانی شد ، عشق خدائی

می آفریند و بدنِ فانی را نوید زندگی جاوید می دهد ، در آنجا ، فرد سعه صدر می یابد ، و بر عفریت های هوس نهیب بر می آورد ، تلوّن در چهره حادث نمی شود ، به مدح و ذم گفتن ها بی اعتنا می نشینیم : ((لَو لا تَکثیرٌ فِی کَلامِکُم و تَمْری جٌ فِی قُلوبِکُم لَرَاءَیتُم مَا اءَری وَ لَسَمِعْتُم مَا اءَسْمَع ))(46) (اگر نبود پرحرفی های شما ، و دلهای شما که همچون هرزه زار است نبود ، هر آینه می دیدید آنچه را که من می بینم و می شنیدید آنچه را که من می شنوم ) . و این به سوی هنگامه قلبِ سلیم است ،

س ه 14/1/63

سفاهت

سفاهت ، سستی اندیشه و نوعی کم عقلی به معنای عدم کارآئی عقل است . چون عقل لازمه حساب و عقاب می باشد بنابراین به این صورت نیست که واقعا سست عقل یا کم عقل باشد ، بلکه هوای نفس درک اولیّه و تشخیص منصفانه را سرکوب می نماید و استمرار این ناسپاسی به تدریج باعث تیرگی و کدورت این قوّه تشخیص می شود ، و تجاهلِ مقدّماتی کار را به سفاهت تا حدِّ قباحت کفر می رساند .